چکیده:
کولیان، مردم دورهگردی هستند که در سراسر دنیا پراکندهاند و مجموعهای از آدابورسوم مختلف را در فرهنگ خود، جای دادهاند. بههمیندلیل، شناخت خاستگاه و آشنایی با نحوۀ زندگی آنها از لحاظ تحقیقات مردمشناسی سودمند است. اهمیت و تأثیر آنها بهحدی است که بسیاری از شاعران در آثار خود به ذکر زیبایی و ویژگیهای آنان پرداختهاند. این پژوهش که از نوع مطالعات کیفی است، میکوشد بهروش میدانی و کتابخانهای به بررسی منشأ، پراکندگی، ویژگیها و تعداد تقریبی خانوارهای کولیان- با تکیه بر استانهای ایلام و کرمانشاه- در نقاط مختلف ایران بپردازد. نویسنده با استفاده از مصاحبۀ نیمهساختاریافته و روش گلولهبرفی به مصاحبه با چهل تن از افراد بومی و کولیان استانهای ایلام و کرمانشاه پرداخته است. نتایج بررسیها که طی دو سال انجام گرفت، نشان می-دهد: کولیان همان داسیهها (نجسها) از طبقۀ فرودست هند هستند که به دلایلی ازجمله اختلافات مذهبی، نداشتن جایگاه اجتماعی مناسب، فقر و... طی سالیانِ متمادی، مهاجرت کردند و به دلیل اینکه بخشِ اعظمی از این مهاجرتها از راه کابل انجام گرفت با لقب کولی/کابلی خوانده شدهاند و رفتهرفته چنین صفتی به عنوان لقبی عام برای سایر مهاجران بهکار رفتهاست. اغلب مردانِ کولی، درشتاندام و سبزه که خالکوبیهایی بر دست و بازو دارند و برخی به مشاغلی چون ختنهگری، کفاشی، آهنگری، خوانندگی، ساخت ابزار موسیقی و وسایلِ چوبی میپردازند؛ برخی از زنان آنها نیز با پوستی سبزه و خالکوبیهایی بر چانه و مچ دست به گدایی و تنفروشی گرایش دارند. با بررسیهای میدانی در مناطق مختلف کشور، مشخص شد که استانهای فارس، کرمان، لرستان و کرمانشاه بهترتیب بیشترین تعداد کولیها را در خود جای دادهاند.
Gypsies are itinerant people who are scattered all over the world and have a set of different customs in their culture. For this reason, knowing their origin and familiarity with their way of life is beneficial in terms of anthropological research. Their importance and influence is so much that many poets mentioned their beauty and characteristics in their works. This research, which is a type of qualitative study, tries to investigate the origin, distribution, characteristics and approximate number of Gypsies households - based on Ilam and Kermanshah provinces - in different parts of Iran using field and library methods. . Using semi-structured interview and snowball method, the author has interviewed forty natives and Gypsies of Ilam and Kermanshah provinces.of these migrations took place through Kabul, they were called Kabuli, and gradually such an adjective was used as a general nickname for other immigrants. . Most of the gypsy men are tall and dark-skinned, who have tattoos on their hands and arms, and some of them work in jobs such as circumcision, shoemaking, blacksmithing, singing, making musical instruments and wooden tools; Some of their women, with green skin and tattoos on their chins and wrists, tend to beg and prostitute themselves.