چکیده:
«سواد آب» یکی از راهکارهای ارتقای آگاهیهای عمومی در زمینه مسائل مرتبط با آب است. از آنجایی که ارتباطات بحران و ارتباطات خطر میتوانند در مدیریت بحران نقش اساسی ایفا کنند، این پژوهش ضمن تلاش در معرفی بیشتر «سواد آب» سعی کرده است چگونگی مواجهه مدیران و خبرنگاران محلی خوزستان را با پدیده سیل 1398 خوزستان به عنوان یکی از تهدیدات مرتبط با آب، واکاوی کند.این تحقیق با روش کیفی و نظریه داده بنیاد (گرندد تئوری) انجام شده است. در این پژوهش با 14 نفر (هفت نفر از مدیران و هفت نفر از خبرنگاران محلی خوزستان) مصاحبههای عمیق نیمه ساختاریافته انجام و در سه مرحله کدگذاری اولیه، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی شده است. یافتههای این تحقیق نشان داد که مدیران و خبرنگاران خوزستانی با وجود آشنایی نسبی با پدیده سیل و علل آن، در عمل نتوانستهاند معیارهای سواد آب را در مواجهه با این پدیده که جزو خطرات مرتبط با آب به شمار میرود، پیاده کنند. مقوله محوری در این پژوهش «مواجهه قطبی با سد» است، گروه مدیران دو نوع مواجهه و گروه خبرنگاران سه نوع مواجهه با سازه سد از خود نشان میدهند. به نظر میرسد این مقوله مهمترین اختلاف میان دو گروه باشد که توسط نظریه دریافت قابل توضیح است. یافتههای برآمده از تحقیق نشان میدهد که برای مدیریت خطرات مرتبط با آب، علاوه بر آموزش سواد آب به خبرنگاران و مدیران، توسعه اجتماعی اقتصادی منطقه نیز ضروری است.کلیدواژهها: ارتباطات بحران، ارتباطات خطر، سیل خوزستان، سواد آب، نظریه داده بنیاد
Water literacy" is one of the ways to raise public awareness on water-related issues. Since crisis communication and risk communication can play a key role in crisis management, this study, while trying to introduce more "water literacy", has tried to address how local managers and journalists in Khuzestan Province dealt with the flood phenomenon of Khuzestan in 1398 as one of water- related threats.This Study has been done by qualitative method and Grounded Theory. In this study, in-depth semi-structured interviews were conducted with 14 people (seven managers and seven local journalists of Khuzestan) and in three stages of initial coding, axial coding and selected coding. The findings of this study showed that managers and journalists in Khuzestan, despite their relative orientation with the phenomenon of flood and its causes, in practice have not been able to implement water literacy criteria in facing this phenomenon, which is one of the water-related hazards. The central category in this research is "polar exposure to the dam", the group of managers show two types of exposure and the group of journalists show three types of exposure to the dam structure. This seems to be the most important difference between the two groups, which can be explained by the Reception theory. Findings of the research show that in order to manage water-related risks, in addition to raising water literacy of journalists and managers, socio-economic development of the region is also necessary.
خلاصه ماشینی:
از آنجایی که ارتباطات بحران و ارتباطات خطر میتوانند در مدیریت بحران نقش اساسی ایفا کنند، این پژوهش ضمن تلاش در معرفی بیشتر سواد آب سعی کرده است چگونگی مواجهه مدیران و خبرنگاران محلی خوزستان را با پدیده سیل ١٣٩٨ خوزستان به عنوان یکی از تهدیدات مرتبط با آب ، واکاوی کند.
یافته های برآمده از تحقیق نشان میدهد برای مدیریت خطرات مرتبط با آب ، علاوه بر آموزش سواد آب به خبرنگاران و مدیران ، توسعه اجتماعی اقتصادی منطقه نیز ضروری است .
به این ترتیب افزایش سواد آب جامعه و تشویق مردم به یادگیری مؤلفه های مهم مربوط به آب و افزایش مسئولیت پذیری آن ها در قبال منابع ارزشمند آب از راهکارهایی است که میتواند گره گشای بسیاری از مشکلات کشور در بخش حفاظت منابع آب باشد (سایت سازمان حفاظت محیط زیست )، اما به نظر میرسد علاوه بر نسبت میان سواد آب و محیط زیست ، باید متغیرهای اجتماعی، فرهنگی و علمی جدیدی را نیز دخیل دانست که در ادامه به برخی از این متغیرها اشاره میشود: ١-دانش عمومی سواد آب : این مفهوم ساده اطلاعاتی چگونگی تأمین آب ، همه چیزهایی که برای تولید آب هزینه دارد و هزینه های جاسازی آب (آب مجازی ) مانند غذا، لباس ، مبلمان ، الکترونیک – را شامل میشود.
با توجه به زمینه ها و تعاریف بالا، ازآنجاکه این پژوهش مبتنی بر مطالعه سواد آب در رخداد سیل ٩٨ خوزستان است ، آن بخش از تعاریف و مؤلفه های سواد آب که مربوط به مدیریت پایدار و کارآمد آب برای کنترل پتانسیل تخریب گر آن در تأمین امنیت آب است ، بیشتر مورد تأکید قرارگرفته است .
بنابراین درک جلوگیری از پیشامدها و بلایای مربوط به آب (سیل ) در جامعه هدف پژوهش ، یعنی مدیران و خبرنگاران محلی خوزستان با هدف افزایش امنیت آبی در منطقه ، مورد توجه این تحقیق بوده است .