چکیده:
حق تقدم ناشی از افزایش سرمایه حق مالی قابل نقلوانتقالی است که بعد از گذشتن مدتزمان معینی منقضی شده و تحت عنوان حق تقدم استفادهنشده شناخته میشود. قانونگذار و حقوقدانان در خصوص ماهیت حق تقدم استفادهنشده در حقوق ایران و آمریکا سکوت اختیار کردهاند. لیکن، بامطالعه تطبیقی حقوق دو کشور میتوان گفت که در نظام حقوقی آمریکا حق تقدم استفادهنشده حقی مستقل از حق تقدم سهامداران است؛ بدینصورت که با ساقط شدن حق تقدم سهامداران منشأ ایجاد این حق، یعنی افزایش سرمایه، باقی است و همین سرمنشأ موجب ایجاد حق تقدم استفادهنشده میشود که متعلق حق کل شرکت است نه سهامداران؛ ولی در نظام حقوقی ایران، حق تقدم با منقضی شدن مدتزمان معین، به دلیل ارزش عرفی آن، تحت عنوان حق تقدم استفادهنشده به حیات خود ادامه میدهد؛ بدینصورت که اهلیت استیفا سهامداران مشروط به زمان مشخصی بود و با منقضی شدن مدتزمان اهلیت تمتع سهامداران باقیمانده و اهلیت استیفا این حق به شرکت منتقل میشود.
The pre-emptive right due to the increase of capital is a transferable financial entitlement that expires after a certain period of time and recognized as an unused pre-emptive. Iranian and American Legislators and lawyers are silent about the nature of the unused pre-emptive rights, but with the comparative study of this rights in two countries,in American law, unused right is independent of the shareholders pre-emptive rights, so that with the abolition of the shareholders' preemptive right, capital raising as the source of this right remains intact And this is the root of the unexercised right which belongs to the company as a whole not to the shareholders, while in Iran with the expiry of a certain period of time pre-emptive rights due to its customary value continues to its existence as an unexercised pre-emptive rights, so that shareholders capacity to exercise pre-emptive rights subjected to certain time and with expires of that time and capacity to have the rights remains intact and capacity to exercise the rights transfer to the company on the behalf of shareholders.
خلاصه ماشینی:
از طرف دیگر، همان گونه که منتقدان حق تقدم در حقوق آمریکا عنوان کرده اند ممکن است بنا به شرایط خاص شرکت و نیاز فوری جهت اخذ سرمایه و به دلیل عدم امکان سلب حق تقدم ، مدت زمان مقرر قانونی برای اعمال حق تقدم برای شرکت زیان بار و طولانی باشد و نیاز باشد که این مدت زمان را کاهش دهد (٢٠١٣٥١٨,Ventoruzzo)؛ در حالی ممکن است تعیین مدت کوتاه تر به زیان سهامدارانی باشد که فرصت کافی برای جمع آوری وجه ندارند؛ موضوعی که با توجه به اعمال مکانیسم های خاص ازجمله تخصیص قدرت رأی گیری در خصوص صدور سهام برای سهامداران ، 12 وظیفه امانت داری مدیران ١٣، اقامه دعوای جمعی علیه مدیران و وجود کمیته بورس و اوراق بهادار١٤ قابل 12.
(6) Shares subject to preemptive rights that are not acquired by shareholders may be issued to any person for a period of one year after being offered to shareholders at a consideration set by the board شرکت های تجاری آمریکا، شرکت تکلیفی جهت فروش حق تقدم استفاده نشده ندارد؛ بلکه ممکن است سهامی که خرید آن منوط به اعمال حق تقدم توسط سهامداران بوده را به اشخاص دیگری غیر از سهامداران ارائه داده و بفروشند؛ البته به دو شرط : اولاً اگر شرکت قصد ارائه این نوع سهام را به سایر سرمایه گذاران دارد باید در طول یک سال بعد از انقضای مدت زمان اعمال حق تقدم اقدام به این کار کند و دوما، ارائه سهام موردنظر نباید به قیمتی پایین تر از قیمت حق تقدم سهام باشد؛ در غیر این صورت باید دوباره حق تقدم سهامداران را لحاظ کند.