چکیده:
جای هیچگونه تردیدی نیست که نسخه های خطی فارسی نقش ویژه ای در غنا بخشی به ادبیات کلاسیک فارسی ایفا میکنند. گرچه با تلاش فراوان پژوهشگران، بخشی از این نسخ بازخوانی و تصحیح شده و به چاپ رسیده اند، اما هنوز هم تعداد کثیری از آنها در گوشه و کنار کتابخانهها در زیر غبار نسیان و فراموشی اند. یکی از این آثار مجهول القدر و ارزنده، دیوان سید محمد فرزند میرزا صدرا، متخلص به حسرت مشهدی، شاعر فارسی گوی شبه قاره هند در نیمهی دوم سدهی یازدهم هجری است که نسخه اصلی دیوان این شاعر به خط خود وی در سال 1144 هجری قمری کتابت شده است و هم اکنون در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران حفظ و نگهداری می شود.
There is no doubt that Persian manuscripts play a special role in enriching classical Persian literature. Despite the great efforts of researchers, some of these manuscripts have been revised and edited and published. But there are still plenty of them in the corners of libraries under the mist of oblivion. One of these unknown and valuable works is the court of the poet Sayyid Muhammad, son of Mirza Sadra, surnamed Hasrat Mashhadi, a Persian poet of the Indian subcontinent in the second half of the eleventh century AH, the original copy of the poet's court in his own way in 1144 Hijri lunar has been scribbled and is now maintained and maintained in the Central Library and the Malek Library in Tehran.
خلاصه ماشینی:
یکی از این آثار مجهول القدر و ارزنده، دیوان سید محمد فرزند میرزا صدرا، متخلص به حسرت مشهدی، شاعر فارسی گوی شبه قاره هند در نیمهی دوم سدهی یازدهم هجری است که نسخه اصلی دیوان این شاعر به خط خود وی در سال 1144 هجری قمری کتابت شده است و هم اکنون در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران حفظ و نگهداری می شود.
در دیوان حسرت اشعاری در مدح ائمۀ اطهار هست که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم: قصاید در مدح امام علی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان:301) منقبت در مدح حضرت فاطمه زهرا(س) شاعران شیعه مذهب پس از استقرار حکمومت سیاسی تشیع(بعد از روی کار آمدن دولت صفویان=906ق) مجال بیشتری برای ابراز علاقه به بزرگان تشیع پیدا کردند.
از همین روی دیوان وی با مطلع زیر شروع میشود: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} غزلیات حسرت مشهدی در دیوانش با غزلی به مطلع زیر خاتمه مییابد: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} 2- مخمس ها از صفحه151 تا171 حسرت مشهدی چندین مخمس سروده است(19) برخی از این مخمسها تضمین شاعران معاصر و یا شعرای پیش از خود اوست.
مطلع آن چنین است: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} این مثنوی با ابیات زیر پایان مییابد: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} 5- بخشی از اشعار دیوان حسرت مشهدی را ماده تاریخها تشکیل میدهند.
حسرت مشهدی در سرودن غزل، بیشتر از صایب تبریزی استقبال کرده است: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مخمسات تولید این قالبها بیشتر محصول تفنن ادبی بوده است، از همین رو به ندرت میتوان در ادبیات پارسی نمونههای قابل توجهی از آنها سراغ گرفت.