چکیده:
در سالهای اخیر، توسعه انسانی در بین کشورهای جهان از اهمیت بسیاری برخوردار شده است. رسیدن به توسعه انسانی بالاتر مستلزم شناسایی عوامل تأثیرگذار بر آن است. از جمله عوامل مؤثر که در این پژوهش به آن پرداخته میشود، آزادی اقتصادی و دموکراسی است. در این پژوهش، اثر آزادی اقتصادی و دموکراسی بر توسعه انسانی در کشورهای منتخب عضو اوپک در بازه زمانی 2020-2005 با رویکرد دادههای تابلویی مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور از روش اقتصاد سنجی حداقل مربعات تعمیم یافته (GLS) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که متغیرهای دموکراسی و آزادی اقتصادی اثر مثبت و معنیداری بر توسعه انسانی دارند. علاوهبراین، متغیرهای جمعیت، اشتغال زنان، اشتغال در بخش صنعت اثر مثبت و معنیدار و متغیر شهرنشینی اثر منفی و معنیداری بر شاخص توسعه انسانی دارند. در سالهای اخیر، توسعه انسانی در بین کشورهای جهان از اهمیت بسیاری برخوردار شده است. رسیدن به توسعه انسانی بالاتر مستلزم شناسایی عوامل تأثیرگذار بر آن است. از جمله عوامل مؤثر که در این پژوهش به آن پرداخته میشود، آزادی اقتصادی و دموکراسی است. در این پژوهش، اثر آزادی اقتصادی و دموکراسی بر توسعه انسانی در کشورهای منتخب عضو اوپک در بازه زمانی 2020-2005 با رویکرد دادههای تابلویی مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور از روش اقتصاد سنجی حداقل مربعات تعمیم یافته (GLS) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که متغیرهای دموکراسی و آزادی اقتصادی اثر مثبت و معنیداری بر توسعه انسانی دارند. علاوهبراین، متغیرهای جمعیت، اشتغال زنان، اشتغال در بخش صنعت اثر مثبت و معنیدار و متغیر شهرنشینی اثر منفی و معنیداری بر شاخص توسعه انسانی دارند.
In recent years, human development has gained great importance among the countries over the world. Achieving higher human development requires identifying the factors affecting it. Economic freedom and democracy are among the effective factors discussed in this research. In this paper, using panel data, the effect of economic freedom and democracy on human development in selected OPEC countries is investigated over the period 2005-2020. For this purpose, Generalized Least Squares (GLS) econometric method has been used. The estimation results show that the variables of democracy and economic freedom have a positive and significant effect on human development. In addition, the variables of population, employment of women, and employment in industry have a positive and significant effect, and the variable of urbanization has a negative and significant effect on the human development index.In recent years, human development has gained great importance among the countries over the world. Achieving higher human development requires identifying the factors affecting it. Economic freedom and democracy are among the effective factors discussed in this research. In this paper, using panel data, the effect of economic freedom and democracy on human development in selected OPEC countries is investigated over the period 2005-2020. For this purpose, Generalized Least Squares (GLS) econometric method has been used. The estimation results show that the variables of democracy and economic freedom have a positive and significant effect on human development. In addition, the variables of population, employment of women, and employment in industry have a positive and significant effect, and the variable of urbanization has a negative and significant effect on the human development index.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش ، اثر آزادی اقتصادی و دموکراسی بـر توسـعه انسـانی در کشورهای منتخب عضو اوپک در بازه زمانی ٢٠٢٠-٢٠٠٥ مـیلادی بـا رویکـرد داده هـای تابلویی مورد بررسی قرار گرفته است .
Przeworski et al ٢٠٠٠)؛ در ایــن زمینــه دیــدگاهی وجــود دارد مبنــی بــر اینکــه دموکراســی ، توســعه انســانی را افزایش می دهد (به عنوان مثال : لیپست ، ١٩٥٩؛ بویکس ، Boix ٢٠٠١؛ لیک و باوم ، & Lake Baum ٢٠٠١؛ براون و هانتر، Hunter &Brown ٢٠٠٤؛ قباره ، هـوث و راسـت ، ,Ghobarah Russett &Huth ٢٠٠٤؛ براون و مبـارک ، Mobarak &Brown ٢٠٠٩؛ بسـلی و کوداماتسـو، Kudamatsu &Besley ٢٠٠٦).
١. ٣ مطالعات تجربی در زمینة اثر آزادی اقتصادی بر توسعة انسانی نیکولاف (٢٠١٤)، رابطه بین آزادی اقتصادی و بیش از بیست شاخص کیفیت زنـدگی کـه توسط سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) ارائـه شـده اسـت را بـرای مجموعـه عظیمی از کشورهـای توسـعه یافتـه و در حـال توسـعه در دوره زمـانی ١٩٧٢-٢٠١٠ بـه روش OLS مورد بررسی قرار داده است .
گرافلند (٢٠٢٠، Graafland)، با هدف این که اثرات آزادی اقتصادی بر توسعه انسانی بـه اعتماد عمومی بستگی دارد یا خیر، ٢٩ کشور عضو OECD را در بازه زمانی ١٩٩٠-٢٠١٥ با استفاده از تحلیل پانل مورد بررسی قرار داده است .
٤. داده ها و مدل هدف این پژوهش بررسی اثر آزادی اقتصادی و دموکراسی بر توسعه انسانی در کشورهای منتخب عضو اوپک در دوره زمانی ٢٠٢٠-٢٠٠٥ میلادی به روش داده های تـابلوئی اسـت .