چکیده:
اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی منجر به آسیبهای روانی، رفتاری و هیجانی در کودکان مبتلا میشود. بر این اساس این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مدل آموزشی رفتاری والدین (بارکلی) بر تنظیم هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی انجام گرفت. پژوهش حاضر آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان پسر با اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی شهر یزد در شش ماهه دوم سال 1398 بود. حجم نمونه مورد نیاز در این پژوهش 30 نفر (15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل) بود اما پس از شروع مداخلات 2 والد در گروه آزمایش و 2 والد در گروه کنترل، از ادامه دریافت مداخله انصراف دادند. والدین کودکان حاضر در گروه آزمایش مداخله مدل آموزشی رفتاری والدین (بارکلی) را طی یک ماه در 8 جلسه 75 دقیقهای دریافت نمودند. پرسشنامههای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی (بروک و کلینتون، 2007) و پرسشنامه تنظیم هیجانی (شیلد و کیکتی، 1997) بود. در نهایت، دادههای حاصل از 26 والدین کودکان به شیوه تحلیل کوواریانس با استفاده از نرمافزار آماری 23SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل آموزشی رفتاری والدین (بارکلی) بر تنظیم هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی تاثیر معنادار دارد (001/0p<). بر اساس یافتههای پژوهش حاضر میتوان چنین نتیجه گرفت که مدل آموزشی رفتاری والدین (بارکلی) با بهرهگیری از آموزش روشهای مناسب برای کاهش رفتار نابهنجار کودکان، مهارت ابراز توجه مثبت به کودک، شیوههای برقراری تعامل مثبت و مدیریت رفتارهای نامطلوب و مهارتهای توجه مثبت به عنوان یک روش کارآمد جهت افزایش تنظیم هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نارساییتوجه/ بیشفعالی مورد استفاده گیرد.
Attention Deficit Hyperactivity Disorder leads to mental, behavioral, and emotional damage to the infected children. Therefore, the present study was conducted with the aim of investigating the efficacy of parents’ behavioral training model (Barkley) on the emotional regulation of children with attention deficit hyperactivity disorder. The present study was experimental with pretest, posttest, and control group design. The statistical population of the study included male children with attention deficit hyperactivity disorder in the city of Yazd in the autumn and winter of 2018-19. In this study, the sample size was 30 people (15 people in the experimental group and 15 people in the control group) but after the intervention of 2 parents in the experimental group and 2 parents in the control group, they refused to continue the intervention. The parents of the children in the experimental group received eight seventy-five-minute intervention sessions of the parents’ behavioral training model (Barkley) for one month. The applied questionnaires in this study included the attention deficit hyperactivity disorder questionnaire (Brock, Clinton, 2007) and the emotional regulation questionnaire (Shields & Cicchetti, 1997). The data of 26 parents were analyzed by the ANCOVA method using SPSS-23 software. The results showed that the parents’ behavioral training model (Barkley) has a significant effect on the emotional regulation of the children with attention deficit hyperactivity disorder (p<0.001). According to the findings of the present study, it can be concluded that the parents’ behavioral training model (Barkley) can be sued as an efficient method to increase emotional regulation in the children with attention deficit hyperactivity disorder by employing training appropriate methods to decrease the children’s abnormal behavior, the skill of showing positive attention to the children, methods of making positive interaction and managing inappropriate behaviors and the skills of positive attention.
خلاصه ماشینی:
2Xu ,Snetselaar ,Strathearn, Ryckman ,Nothwehr ,Torner .
3Kim, Park, Kim, Pan, Lee, McIntyre .
3Biederman, Spencer, Lomedico, Day, Petty .
در پرتو اطلاعات جدید، نقش والدین در حل مشکلات و افزایش یادگیری مهارت های کنترل رفتار کودک از اهمیت بسزایی برخوردار است ، به طوری که آموزش به این والدین میتواند بر مدیریت هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی تأثیر مثبتی داشته باشد.
برای مثال نتایج پژوهش های حسین زاده ملکی، مشهدی، سلطانیفر، محرری و غنایی چمن آباد (١٣٩٢)، حاجی سیدجوادی، برجعلی و برجعلی (١٣٩٢)؛ علیزاده فرد، محتشمی و تدریس تبریزی (١٣٩٥)، عابدی، سیدقلعه و بهرامیپور (١٣٩٦)، گودرزی، هاشمی و تقوی (١٣٩٧)، صابریزاد، حیدری و داوودی (١٣٩٨)، رینو و مک گراث ١ (٢٠١٠)، لئو٢ (٢٠١٢)، لورن ، کواتسچ ، رابینسون ، مک کوی و مک نیل ٣ (٢٠١٨) و باکلان ٤ (٢٠٢٠) نشان میدهد روش های آموزشی به والدین در کاهش مشکلات رفتاری و هیجانی کودکان (به خصوص کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش عالی) کارآمدی مناسبی دارد و تأثیرات چشمگیری مثبت والدین میتواند موجب کاهش نارسایی توجه / بیش فعالی در کودکان آنان گردد (بارکلی، ٢٠١٥).
3Lauren, Quetsch ,Robinson ,McCoy & McNeil .
4Buklan مطروحه و تحقیقات انجام یافته در مورد تأثیر آموزش والدینی بارکلی بر بهبود مشکلات روان شناختی، هیجانی و رفتاری و از سوی دیگر با توجه به خلأ پژوهشی در حوزه انجام پژوهشی مشابه ، هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مدل آموزشی رفتاری والدین (بارکلی) بر تنظیم هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نارساییتوجه / بیش فعالی بود.
اثربخشی مدل آموزشی رفتاری والدین (بارکلی ) بر تنظیم هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نارساییتوجه / بیش فعالی ، روان شناسی افراد استثنایی، ١٢(٤٥)، .