چکیده:
عامل فقر به واسطه فشار بر منابع محیطی و بهره برداری غیراصولی و ناپایدار از آن یکی از عوامل مهم تخریب محیط زیست در کشورهای در حال توسعه محسوب می شود. راه حل بحران های زیست محیطی در تغییر رفتار انسان ها به سمت و سوی ابعاد طبیعت گرایانه نهفته است. دستیابی به تغییرات رفتاری در ارتباط با محیط زیست، نیازمند شناخت نگرش افراد و توانمندسازی آنان است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه های معیشتی بر نگرش زیستمحیطی مردم روستایی شهرستان سلسله بود. این تحقیق کاربردی و به روش توصیفی -همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان سلسله بودند (10888=N) که با استفاده از جدول کرجسی- مورگان، حجم نمونهی آماری 379 نفر محاسبه گردید. به منظور دستیابی به نمونه ها در این پژوهش، از روش نمونه گیری چند مرحله ای استفاده گردید. نتایج پژوهش حاکی از وجود نگرش زیست محیطی ضعیف در بین روستاییان بود. نتایج ضریب همبستگی حاکی از وجود رابطهی مثبت و معنیداری بین سرمایه های معیشتی با نگرش زیستم حیطی روستاییان بود. بنابراین مشخص شد که تقویت سرمایه های معیشتی منجر به شکل گیری بیشتر رفتارهای مسئولانه زیست محیطی خواهد شد. نتایج حاصل از رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که از بین سرمایه های معیشتی، سرمایه مالی و فیزیکی مهمترین تبیین کننده های نگرش زیست محیطی روستاییان بودند. به عبارتی، با افزایش میزان سرمایه های مالی و فیزیکی رفتارهای زیست محیطی مسئولانه ترویج یافته و در پی آن از تخریب محیط زیست در نواحی روستایی کاسته خواهد شد. براساس یافته های پژوهش پیشنهاد می شود به منظور بهبود نگرش زیست محیطی روستاییان، از طرف سازمانهای ذی ربط نسبت به اجرای برنامه های آموزشی در زمینه بحران های زیست محیطی و چگونگی محافظت از آن برگزار شود. همچنین با توجه به اینکه شبکه های اجتماعی در حال حاضر توسط اکثریت روستاییان استفاده می شود لذا می توان از پتانسیل های این شبکه ها نهایت استفاده را برد. بنابراین نیاز است که در این زمینه برنامه ریزی و تمهیدات لازم اتخاذ شود. سرمایه های مالی و فیزیکی، از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر نگرش زیست محیطی روستاییان بودند. از این رو وضعیت دسترسی خانوارهای روستایی به منابع مالی از قبیل اختصاص وام هایی با بهره کم و اقساط بلندمدت باید مورد توجه قرار گیرد.
The aim of this study was to investigate the effect of livelihood capital on the environmental attitude of rural people in Selseleh. This applied research was conducted by descriptive correlation method. The statistical population of the study was the heads of rural households in Selseleh (N = 10888). The statistical sample size using Krejcie Morgan table was 379 people. Multi-stage sampling method was used for sampling in this study. The results showed that there was a weak environmental attitude among the villagers. The results of correlation coefficient showed that there is a positive and significant relationship between livelihood capital and environmental attitudes. The results of multiple linear regression showed that among the livelihood capital, financial and physical capital were the most important explanators of the environmental attitude of the villagers. Based on the research findings, it is suggested that in order to improve the environmental attitude of the villagers, the relevant organizations should hold training programs on environmental crises and how to protect them. Also, considering that social networks are currently used by the majority of villagers, so the potentials of these networks can be used to the fullest. Therefore, it is necessary to take the necessary planning and measures in this regard. Financial and physical capital were among the most important factors influencing the environmental attitude of the villagers. Therefore, the access of rural households to financial resources such as low-interest loans and long-term installments should be considered.
خلاصه ماشینی:
بررسی تأثیر سرمایه های معیشتی بر نگرش زیست محیطی خانوارهای روستایی * (مورد مطالعه : شهرستان سلسله ) 3 محمد اسدالهی ١، اسماء عیدی ٢، فاطمه کاظمیه تاریخ دریافت : ١٤٠١/٠١/١٢ تاریخ پذیرش : ١٤٠١/٠٥/٠٣ Doi: 10.
دستیابی به تغییرات رفتاری درمورد محیط زیست ، نیازمند شناخت نگرش افراد و توانمندسازی آنان است ؛ بنابراین این پژوهش که از نوع کاربردی است ، به روش توصیفی-همبستگی و با هدف بررسی تأثیر سرمایه های معیشتی بر نگرش زیست محیطی مردم روستایی شهرستان سلسله انجام شد.
The results of multiple linear regression showed that among livelihood capital, financial capital and physical capital were the most important explanatory factors for villagers’ environmental attitude.
یافته ها بیانگر آن بود که ترویج سواد زیست محیطی در بین زنان روستایی نیازمند افرادی با ویژگیهای فردی خاص و شایستگیهای فردی، اجتماعی-فرهنگی و حرفه ای-تخصصی است و محتوای آموزشی مورد نیاز باید شامل دانش آب ، خاک و هوا، کشاورزی و منابع طبیعی، مصرف سبز و مدیریت پسماند در جهت ترویج دانش ، مهارت ها و رفتارهای حفاظتی باشد که این امر مستلزم استفاده از روش های آموزشی محیط محور، مسئله محور، خدمات محور و مشارکتی برای ارتقای سواد زیست محیطی است .
این مطالعه ضمن سنجش میزان نگرش زیست محیطی خانوارهای روستایی، میزان بهره مندی آنان از سرمایه های معیشتی را مشخص میکند که نتایج آن راهکارهای مناسبی درخصوص اقداماتی که باید برای رفع فقر و پایداری محیط زیست در منطقۀ مورد مطالعه صورت بگیرد، در اختیار مسئولان ذیربط قرار میدهد.
از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سرمایه های معیشتی بر نگرش زیست محیطی روستاییان شهرستان سلسله استان لرستان انجام شد.