چکیده:
این تحقیق با هدف بررسی رابطه ارزشها، نگرشها و اخلاق زیستمحیطی با رفتارهای زیستمحیطی در بین دامداران عضو تعاونی-های مرتعداری در شهرستان گنبدکاووس انجام شد. جامعه آماری، 644 نفر از بهرهبرداران عضو در 17 سامانه عرفی بودند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 240 نفر از آنان به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. روایی محتوایی و ظاهری پرسشنامه با نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ تایید شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمونهای مقایسه میانگین، همبستگی و رگرسیون انجام شد. نتایج نشان داد بین گروههای مختلف پاسخگویان بر حسب سطح تحصیلات در خصوص مؤلفه اخلاق زیستمحیطی، بر اساس سابقه دامداری، در خصوص مؤلفه ارزش زیستمحیطی، بر اساس شغل دوم، در خصوص مؤلفههای نگرش، اخلاق و رفتار زیستمحیطی و بر اساس دفعات شرکت در دورههای آموزشی در خصوص مؤلفههای ارزش و رفتار زیستمحیطی تفاوت معنیداری وجود دارد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد بین متغیرهای نگرش و اخلاق زیستمحیطی و رفتار زیستمحیطی پاسخگویان رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد برخورداری از اخلاق و نگرش زیستمحیطی تأثیر مثبتی بر رفتار زیستمحیطی دارد و تأثیر اخلاق بیشتر است. استفاده بیشتر از ظرفیت تعاونی دامداران با ایجاد تشکلهای حامی محیطزیست از دامداران و حمایت از آنها برای حفظ محیطزیست از پیشنهادهای این مطالعه است.
The aim of this study was to investigate the impact of environmental values, attitudes and ethics with environmental behaviors among ranchers’ members of rangeland cooperatives in Gonbad Kavous. The statistical population was 644 operators who were members of rangeland cooperatives in 17 conventional systems, of which 240 were selected by stratified random sampling using Krejcie and Morgan table. A questionnaire was used to collect information. The content and appearance validity of the questionnaire were confirmed by experts, and its reliability was confirmed using Cronbach's alpha method. Data were analyzed using mean comparison, correlation and regression tests. The results of the mean comparison test showed that there is a significant difference between different groups of respondents according to the level of education regarding the component of environmental ethics, based on the history of animal husbandry, regarding the component of environmental value, based on the second job, regarding the components of attitude, ethics and environmental behavior, and based on the frequency of participation in training courses on value components and environmental behavior. The results of correlation test showed that there is a positive and significant relationship between the variables of attitude, and environmental ethics, and the environmental behavior of the respondents. The results of regression analysis showed that having ethics and environmental attitude has a positive effect on environmental behavior, and ethics has a greater effect. This study recommended increasing the use of cooperative capacity of ranchers by creating and supporting environmental organizations of ranchers to protect the environment.
خلاصه ماشینی:
37-1 :(38)10 چکيده اين تحقيق باهدف بررسي رابطه ارزش ها، نگرش ها و اخلاق زيست محيطي با رفتارهاي زيست محيطي دامداران عضو تعاونيهاي مرتع داري در شهرستان گنبدکاووس انجام شد.
امروزه نقش تعاونيهاي منابع طبيعي براي حل مسائل زيست محيطي، حفظ منابع پايه و دستيابي به توسعه پايدار انکارناپذير است و اهميت ارزش ها، نگرش ها و اخلاق زيست محيطي در بروز رفتار مسئولانه در حفاظت از منابع نيز مشخص شده است ، به گونه اي که اين سازه ها از ابزارهاي اصلي براي مشارکت بهره برداران در حفاظت از منابع و توسعه پايدار، به شمار ميروند (کرمي دهکردي و همکاران ، ١٣٩٥).
با توجه به بررسي مباني نظري و پيشينه تحقيق فرضيه محوري اين بخش به شرح زير است : H١: بين ارزش هاي زيست محيطي و رفتار زيست محيطي دامداران رابطه وجود دارد.
در زمينه نگرش هاي زيست محيطي مطالعات زيادي در داخل و خارج از کشور انجام شده است ، به عنوان نمونه متنيزاده و زماني (١٣٩١)، در بررسي عوامل مؤثر بر نگرش زيست محيطي کشاورزان عضو و غير عضو تعاونيهاي کشاورزي شهرستان شيراز دريافتند کشاورزان عضو نگرش مثبت تري به محيط زيست دارند.
با توجه به بررسي مباني نظري و پيشينه تحقيق فرضيه محوري اين بخش به شرح زير است : 270 H٢: بين نگرش هاي زيست محيطي و رفتار زيست محيطي دامداران رابطه وجود دارد.
بنابراين ، اخلاق بر رفتارهاي زيست محيطي مؤثر بوده و عامل تأثيرگذار و تعيين کننده براي رفتار انسان و همچنين عامل مهمي در حفظ محيط زيست است (ملکي و دامن باغ ، ١٣٩٦).