چکیده:
یکی از جرائمی که مورد اتفاق فقهای اسلام قرار دارد، شرب خمر است و نص صریح قرآن به این حکم دلالت دارد، اما مسئلهای که همواره در بین فقهای عامه و خاصه مطرح است آن است که مصادیق شرب خمر و آنچه موجب اجرای حد بر مرتکب میشود چیست؟ در میان اقسام مسکرات کدام موارد موجب حد شرب خمر میگردند؟ با توجه به مواد جدید زایل کننده عقل، ملاک و معیار برای تشخیص مسکر از دیدگاه عرف چیست؟ آیا شیوه استعمال هم در اجرا یا عدم اجرای حد تأثیر دارد؟ آیا از دید عرف، این جرم فقط از طریق نوشیدن صورت میگیرد یا استعمال از راههای دیگر نیز موجب ثبوت این حد است؟ با توجه به اینکه قانون مجازات جدید اسلامی مصوب 1392 در ماده 264 مصادیق جدیدی از شیوه استعمال همچون تدخین و تزریق را مطرح نموده و از سوی دیگر درباره مصادیق مسکرات ساکت است، بررسی فقهی و حقوقی نقش عرف در تشخیص مصادیق و شیوه استعمال مسکرات ضروری به نظر میرسد. نتیجه اینکه اولاً در مصرف مسکرات بین جامد و مایع فرقی نیست، ثانیاً صرف مصرف مسکرات مصنوعی موجب حد میگردد چه سبب مستی شود یا نشود، ثالثاً در شیوههای غیرمتعارف مصرف مسکرات، عرف بهعنوان مبناست.
One of the crimes that is common among Islamic jurists is drinking alcohol, and the explicit text of the Qur'an indicates this ruling, but the issue that is always disputed among general and special jurists is what the examples of drinking alcohol are and what causes the Hadd is committed? Among the types of intoxicants, which cases cause drinking alcohol? According to the new materials that destroy the wisdom, what is the criterion for distinguishing intoxicants from the point of view of customs? Does the method of use also have an effect on the implementation or non-implementation of the Hadd? Is it customary to commit this crime only through drinking, or does the use of other means also prove this extent? Considering that the new Islamic Penal Code adopted in 1392 in Article 264 introduces new examples of the method of use such as smoking and injection; and being silent on the other hand, about the examples of intoxication, jurisprudential and legal study of the role of custom in identifying examples and methods of intoxication is essential. The conclusion of the research is that; firstly, there is no difference between solid and liquid intoxicants, and secondly, the use of artificial intoxicants causes a limit whether it causes intoxication or not. And third, in unconventional ways of consuming intoxicants, custom is the basis
خلاصه ماشینی:
بررسي فقهي و حقوقي نقش عرف در مصرف مسکرات ١ (نگاهي به ماده ٢٦٤ قانون مجازات اسلامي) علمي- پژوهشي 2 ميثم موسي زاده کيومرث کلانتري ** اصغر عباسي *** علي قرباني **** چکيده يکي از جرائمي که مورد اتفاق فقهاي اسلام قرار دارد، شرب خمر است و نص صريح قرآن به اين حکم دلالت دارد، اما مسئله اي که همواره در بين فقهاي عامه و خاصه درباره آن اختلاف دارند، آن است که مصاديق شرب خمر و آنچه موجب اجراي حد بر مرتکب ميشود چيست ؟ در ميان اقسام مسکرات کدام موارد موجب حد شرب خمر ميگردند؟ با توجه به مواد جديد زايل کننده عقل ، ملاک و معيار براي تشخيص مسکر از ديدگاه عرف چيست ؟ آيا شيوه استعمال هم در اجرا يا عدم اجراي حد تأثير دارد؟ آيا از ديد عرف، اين جرم فقط از طريق نوشيدن صورت ميگيرد يا استعمال از راههاي ديگر نيز موجب ثبوت اين حد است ؟ با توجه به اينکه قانون مجازات جديد اسلامي مصوب ١٣٩٢ در ماده ٢٦٤ مصاديق جديدي از شيوه استعمال همچون تدخين و تزريق را مطرح نموده و از سوي ديگر درباره مصاديق مسکرات ساکت است ، بررسي فقهي و حقوقي نقش عرف در تشخيص مصاديق و شيوه استعمال مسکرات ضروري به نظر ميرسد.