چکیده:
واژه فرش به آنچه زمین را با آن میپوشانند گفته میشود. این تعریف کلی از فرش به کاربرد اولیه و اصلی فرش برمیگردد.
هنر فرش در ابتدا بین ایلات گلهدار و روستانشینان صاحب حشم پدیدار شد و نخست صرفا جنبه شخصی و نیاز خصوصی
داشته و تدریجا جنبه اقتصادی و بازرگانی یافته و به صورت انبوه تولید شده است.
در طول زمان هنرمند قالیباف امّیدهاء آرزوهاء تخیلات, رنجها و اعتقاداتش را به صورت نقشهابی زیبا بر قالی بافته است و
در این راه برای بیان کردن منظورش و برای تزبین. از نقوش ماورایی استفاده کرده است. این امر را باید بیان داشت که
استفاده از نقوش ماورایی در فرش از ربشههای اعتقادی نهان در اعماق وجودی طراحان و بافندگان آن خبر میدهد.
در این پژوهش تلاش شده است تا به صورت کوتاه به بررسی نقوش ماورایی در فرشهای ابرن باستان بپردازد.
خلاصه ماشینی:
فرش ، ماورایی، ایران باستان ١ - مقدمه طراحان فرش ایران ، در هر زمان تحت تأثیر دین و آیین خویش و فرهنگ بومی، به استفاده از نقوش نمادین فرش پرداخته و به این وسیله ، ضمن توجه به ظواهر و تناسب و اندازه و قواعد شکلی طرح ، به غنی سازی مضمون و محتوای طرحها بر اساس مضامین اسطوره ای و ماورایی و عرفانی پرداخته اند، زیرا انسانها در هر زمان و در هر مکانی به آیین ها، باورها، بنیان های معنوی و روحی وابستگی داشته اند.
پیشینه پژوهش انسان اولیه فرش را با پوست حیوانات و برگ درختان تهیه و از آن برای مصارف گوناگونی همچون زیرانداز پوشش مقبره ها و پوشش حیوانات استفاده میکرد اما با گذر زمان و تلفیق هنر و تجربه صنعت نساجی تکامل یافت و امروزه دست بافت های هنرمندان شکوه و عظمت را به اوج خود رسانده اند دوره پیش از اسلام در سال ١٩٤٩ قدیمی ترین قطعه فرش گره دار در منطقه ای مرزی از مغولستان کشف شده که پازیریک نام داشت .
بعدها، دایره ها در دو ردیف قرار گرفتند و دایرة هفتم به قسمت انتهایی میان دو ردیف انتقال یافت از دیرباز (حداقل از دوره آشور میانه ) نماد هفت دایره در ارتباط نزدیک با سایر نمادهای سماوی نظیر قرص خورشید و ماه ظاهر شده است .
علامت این برج با وجود شکوهمند سلطان حیوانات نشان داده میشود و نشانه قدرت سلطنت ، نیروی شریف و متصل به خورشید است .