چکیده:
سیستم های دیجیتالی و نرم افزاری بدون شک نیروی حیاتی حاکم بر جامعه اطلاعاتی میباشد؛ به گونهای که در عصر حاضر دارای نقش عظیمی در اقتصاد و اشتغالهای جامعه ایفا میکند. با گسترش به کارگیری آن در جنبههای مختلف زندگی، مقوله نقص و معایب نیز در این زمینه بوجود آمده است. مقاله حاضر با روش کتابخانهای و اسنادی « تعهد ایمنی سازندگان سیستمهای دیجیتال و نرمافزاری را در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران و اروپا» را مورد بحث و بررسی قرار داده و نتیجه اینکه: تعهد ایمنی را میتوان از آثار فقهای اسلامی بدست آورد، زیرا تأکید آنان بر تولید بدون ضرر بوده و این گونه مباحث را میتوان از لابلای قواعد فقهی کشف نمود. وجود کالاهای ایمن در بازار هر کشور، لازمه سلامت و رفاه عمومی شهروندان آن کشور است، لذا حق ایمنی و برخورداری از سیستمهای دیجیتالی و نرمافزاری ایمن در زمره حقوق بشر و حقوق بنیادین هر مصرف کننده به شمار می رود. نظر به اهمیت فوق العاده حق ایمنی، در قوانین حمایت از مصرف کنندة در حقوق ایران و اروپا، توجه ویژه ای به این حق شده و تمهیدات مختلفی برای تضمین رعایت آن از سوی عرضه کنندگان - اعم از تولیدکننده و توزیع کننده - پیش بینی گردیده است . در سطح بین المللی نیز به ویژه در اتحادیه اروپا، اهتمام فراوانی برای تحقق این منظور صورت پذیرفته است . با این همه، وضع در کشور ما تا حدی متفاوت است و مقررات موجود به هیچ وجه وافی به مقصود نمی باشند.
Digital and software systems are undoubtedly the vital force governing the information society. As it plays a huge role in the economy and employment of the society in the present era, with the expansion of its application in various aspects of life, the category of defects and disadvantages has also arisen in this field. And the software in Islamic jurisprudence, the subject laws of Iran and Europe" and the result is that: the obligation of safety can be obtained from the works of Islamic jurists, because their emphasis is on production without harm and such discussions can be discovered under jurisprudential rules. The presence of safe goods in the market of any countries is necessary for the health and general well-being of the citizens living in that country, therefore the right to safety and having safe digital and software systems is granted among the human rights and also the basic rights of every consumer. Considering the extreme importance of the right to safety, special attention has been paid to this right in the consumer protection laws of Iran and Europe, and various arrangements have been made to guarantee its observance by suppliers - both manufacturers and distributors. At the international level, especially in the European Union, a lot of effort has been made to realize this purpose. However, the situation in our country is somehow different and the existing regulations are not in any ways adequate to the purpose.
خلاصه ماشینی:
به گونه اي که در عصر حاضر داراي نقش عظيمي در اقتصاد و اشتغالهاي جامعه ايفا ميکند با گسترش به کارگيري آن در جنبه هاي مختلف زندگي مقوله نقص و معايب نيز در اين زمينه بوجود آمده است که مقاله حاضر با روش کتابخانه اي و اسنادي « تعهد ايمني سازندگان سيستم هاي ديجيتال و نرمافزاري را در فقه اسلامي، حقوق موضوعه ايران و اروپا» را مورد بحث و بررسي قرار داده و نتيجه اينکه : تعهد ايمني را ميتوان از آثار فقهاي اسلامي بدست آورد، زيرا تأکيد آنان بر توليد بدون ضرر بوده و اين گونه مباحث را ميتوان از لابلاي قواعد فقهي کشف نمود.
اين شرط مورد تأييد اکثر فقهاي اسلامي (طوسي، ١٤١٧، ج٣، ص ١٢١؛ علامه حلي، ١٤١٨، ج٥، ص ٢٦٣؛ قاضي ابن براج، ١٤١١، ص ٣٣٥٤؛ نراقي، ١٤٠٨، ص ٤٤٧؛ نجفي، ١٤٠٤، ج٢٣، ص ٥١٩٨ ) بوده به گونه اي که فقها حتي براي اثبات صحت شرط بنايي دلايلي را ذکر نمودهاند که به عنوان نمونه به چند مورد از آنها در ذيل اشاره ميکنيم : ١- اعتبار قيود معنوي: در صورتي که طرفين بر شرط توافق کرده باشند آن شرط قيد معنوي عقد محسوب ميگردد به مين دليل ، وفاي به آن عقد خاص، بدون عمل به آن شرط بنايي امکانپذير نيست و بدون آن عقد تجارتي ناشي از توافق و رضايت طرفين نخواهد بود.