چکیده:
هدف از این تحقیق شناخت تاثیر سرمایۀ اقتصادی و اجتماعی بازاریان در دورۀ قاجار بر نقشآفرینی آنها در روند انقلاب مشروطیت ایران، تا صدور فرمان مشروطیت توسط مظفرالدینشاه، است. روش تحقیق در این پژوهش تاریخی و جهت گردآوری اطلاعات از سفرنامهها، خاطرات، اسناد و مدارک تاریخی استفاده شده است. نتایج حاکی از آن بوده که سرمایۀ اجتماعی بازاریان در دورۀ قاجار در کنار سرمایۀ اقتصادی آنها نقش عمدهای را در نقشآفرینی انقلابی بازاریان و پیروزی انقلاب مشروطیت داشته است. بازاریان دورۀ قاجار با بهکارگیری سرمایۀ اجتماعی انباشتۀ خود در جامعۀ شهری و استفاده از پول و نیروی کار تحت پوشش خود توانستند نقشی انقلابی در مشروطۀ اول ایفا کنند و در میدان سیاست به قدرت دست یابند.
The purpose of this study is identify the effect of economic and social capital of bazaars in the Qajar period on their role in the process of the Iranian Constitutional Revolution, until the issuance of the constitutional decree by Mozaffar al-Din Shah.This Research Method is historical and for collect information have been used Travelogues, memoirs, documents and historical documentd.
The results showed that the social capital of the bazaars in the Qajar period along with their economic capital played a major role in the revolutionary role-playing of the bazaars and the victory of the constitutional revolution.
The bazaars of the Qajar period, by using their accumulated social capital in the urban society and using money and labor under their cover, were able to play a revolutionary role in the first constitution and gain power in the field of politics.
خلاصه ماشینی:
باتوجه به شواهد موجود درمورد نقش بازار در تحولات معاصر ايران تـاکنون تحقيقـات انـدکي درمـورد چرايـي حضور بازاريان و ويژگيهايي که به نقش آفريني اين گروه در جنبش هاي اجتماعي سدة اخير ايران منجر شده ، انجام شده است ، اما اين تحقيق باتوجه به آنچـه در سـطور فـوق آمده است به دنبال پاسخ به اين سؤال است : سـرمايۀ اقتصـادي و اجتمـاعي بازاريـان در دورة قاجار چگونه بر نقش آفريني آن ها در انقلاب مشروطه اثر گذاشته است ؟ مباني و چارچوب نظري مارکس در تحليل نقش نيروهاي اجتماعي در روند تحول جامعه سرمايه داري بـه سـوي انقلاب ، معتقد است طبقات مياني (مانند خرده بورژوازي) به دو طبقۀ اصلي يعني بورژوا و کارگر ميپيوندند.
بازاريان به پشتوانۀ جمعيت متمرکز شهرنشين ، هم بستگي اجتماعي و مشارکت اجتماعي گسترده اي 272 که داشته اند به بزرگ ترين نيروي اعتراضي در جنبش هاي اجتماعي اين دوره تبديل شدند و سرانجام با بست نشيني پانزده هزار نفري در سفارت ، که معادل يک سوم نيروي کار در تهران بوده است (آفاري، ١٣٨٥، ص .
درنتيجه بازاريان با استفادة هم زمان از سرمايۀ اقتصادي و اجتماعي خود توانستند نقشي اساسي در پيروزي انقلاب مشروطيت داشته باشند و با نقش آفريني انقلابي در اين مرحله از تغييرات اجتماعي تاريخ معاصر ايران براي اولين بار در ميدان سياست به قدرت دست يابند.