چکیده:
هدف پژوهش حاضر شناسایی تربیت دینی در بُعد اجتماعی از منظر امام علی (ع) در نهجالبلاغه است. روش پژوهش، تحلیل محتوی کمّی بوده و حکمتها، نامهها و خطبههایی از نهجالبلاغه در زمینه تربیت انتخاب شدند و گونههای تربیت در آنها تحلیل محتوی کمّی شد. سرانجام، مدل تربیت از درون این مفاهیم و تفاسیر استخراج گردید. یافتههای تحقیق نشان میدهد امیرالمومنین (ع) تربیت را در جنبههای اخلاقی، اجتماعی، سبک زندگی و... مورد توجه قرار دادهاند. تربیت در دیدگاه ایشان، بایدها یا رفتارهای ایجابی و نبایدها یا رفتارهای سلبی را به دنبال دارد. مقولههای تحقیق شاخصهایی چون عملگرایی، صبر و بردباری، عبرت از رفتارهای گذشته و استقامت و... را نشان داد.
The purpose of the present study is to recognize religious education in social aspects from the view of Imam ‘Ali in Nahj ol-Balaghah. The method of study is analysis of quantitative content and in this regard, the anecdotes, letters, and sermons about education in Nahj ol-Balaghah were selected and then, types of education therein were analyzed in terms of quantitative content. Finally, the model of education from within these concepts and interpretations was extracted. Findings of the study show that Amir al-Mo’menin (AS) has paid attention to education in moral, social, life style,… aspects. Education in his view, entails some dos that encourage some behaviors as well as some don’ts that discourage some other behaviors. The categories of the research showed some criteria such as pragmatism, patience, tolerance, learning from the past behaviors, perseverance and so on.
خلاصه ماشینی:
جدول شماره ١- داده هاي کمي رديف مفهوم فراواني ارزش امتياز ١ ادب ١ ١٠ ١٠ ٢ خيرخواهي ١ ١٠ ١٠ ٣ تربيت راه و رسم ١ ١٠ ١٠ ٤ مبارزه با بيسوادي و جهل ١ ١٠ ١٠ ٥ عدالت ورزي ١ ١٠ ١٠ ٦ وفاداري در بيعت ١ ١٠ ١٠ ٧ يادگيري راه و رسم زندگي ١ ١٠ ١٠ ٨ فرمان برداري ١ ١٠ ١٠ ٩ اطاعت پذيري ١ ١٠ ١٠ ١٠ وفاداري به پيمان ها ١ ١٠ ١٠ ١١ اجابت دعوت هاي ولي ١ ١٠ ١٠ امام علي(ع ) در خطبه (۳۴)، حقوق متقابل حکومت و مردم را به عنوان نکته هاي تربيتي متقابل برشمرده است .
جدول شماره ٨- داده هاي کمي رديف مفهوم فراواني ارزش امتياز ١ واعظ و تربيت نفس ١ ٨ ٨ ٢ دينداري ٢ ١٠ ٢٠ در اينکه رابطه ميان نتيجه هاي سه گانه اي که در اين مفاهيم حکمت آميز آمده و مقدمه هاي آن ، رابطه اي طبيعي و منطقي است ، يا روحاني و معنوي ؛ مفسران نهج البلاغه راه هاي گوناگوني را پيموده اند، ولي ميتوان گفت : رابطه ، الهي و معنوي بوده و همزمان منطقي هم است ، زيرا کسي که ميان خود و خدا را درست ميکند، يعني در برابر هر امري قرار ميگيرد، نخست نگاه کند که رضاي خدا در چيست و آن را برگزيند.