چکیده:
خواب و رویا در ایران باستان بسیار اهمیت داشته و آنها دیدن خواب را در سرنوشت خود بسیار موثر میدانستند. گاهی اوقات خوابی میدیدند و مدّتها به آن فکر میکردند چون معتقد بودند که خوابها به حقیقت میپیوندند.
شاهان نیز به خوابها اعتقاد داشتند و در دربار خود خوابگزارانی داشتند تا بعداز دیدن خواب برایشان تعبیرخواب کنند. البته هر انسانی نمیتوانست تعبیر خواب کند. کسی میتوانست تعبیرخواب کند که دارای فره ایزدی بوده و به نوعی از نیروی الهی بهره بگیرد. درعصر ما هم با اینکه علم بسیار پیشرفت کرده ولی هنوز مردم به خواب اعتقاد داشته و بعداز دیدن خواب مدّتها به آن فکر میکنند. درکلام بزرگان دین ما نیز به خواب و اهمیّت آن فراوان اشاره شده است.
خلاصه ماشینی:
او همچنين در شاهنامه موارد بسياري را نشان ميدهد که سرنوشت آنها درخواب و رويا رقم ميخورد همچنين در شاهنامه هر مرد عادي نميتواند تعبير خواب کند زيرا کسي بايد از اين نيروي الهي بهره بگيرد که داراي فره ايزدي باشد که در شاهنامه تعبيراين گونه خواب ها و روياها توسط موبدان صورت ميگيرد.
چو شب تيره شده راي خواب آمدش از انديشه ي دل شتاب آمدش چنان ديد در خواب کز کوه هند درفشي برافراشتندي بلند جواني پديد آمدي خوب روي سپاهي گران از پس پشت اوي بدست چپش بر يکي موبدي سوي راستش نامور بخردي يکي پيش سام آمدي زان دو مرد زبان برگشادي بگفتار سرد.
افراسياب از شدت درد بيدار ميشود او نخست خواب خويش را با برادرش گرسيوز در ميان مينهد اما گرسيوز به او ميگويد که اين خواب چيزي جز کام روايي تاج و تخت تو نيست سپس خواب را با 240 خواب گزاران در ميان ميگذارد و آنها به او ميگويند که از جنگيدن با ايرانيان و سياوش خودداري کند چون اگر بجنگد لشکريان بسياري از توران کشته خواهند شد.
٦ـ در داستان کتايون دختر قيصر روم و خواب ديدن او: کتايون دختر قيصر روم قبل از مراسم همسر گزيني شاه براي او، گشتاسب را درخواب ميبيند او خواب ميبيندکه مردي از انجمن پيدا ميشود که از نظر قد و قامت مانند سرو و از نظر چهره همچون ماه است که کتايون به او دسته گل ميدهد و او به کتايون دسته رنگ و موي.