چکیده:
روش ها و مدل های متنوعی جهت اکتساب فناوری وجود دارد اما انتخاب صحیح و استفاده بهینه از این روشها و مدل ها میتواند در موفقیت فرایند اکتساب فناوری بسیار موثر باشد. در این پژوهش، انواع روشها و مدلهای اکتساب فناوری معرفی شده و ضمن نقد این مدلها، یک مدل سه بعدی ناشی از برهم کنش عوامل مرتبط با مالک، گیرنده و ماهیت فناوری برای بررسی روشهای اکتساب فناوری استفاده شده در صنعت موشکی ایران، انتخاب شده است. بر اساس این مدل، ایران از ترکیبی از «روش های بهینه» (مانند روش استخدام و تبادل نیروی، روش تحقیق و توسعه مشترک، روش اعزام کارشناس به خارج جهت تحصیل و روش مهندسی معکوس)، «روش های امکانپذیر اما غیر بهینه» (مانند روش کلید در دست) و «روش های غیر منطبق با مدل منتخب» (مانند روش آموزش تحت نظر مالک فناوری و روش تحقیق و توسعه داخلی) برای اکتساب فناوری های مختلف موشکی استفاده نموده است. بر این اساس، ایران به صورت همزمان و موازی از طیف گستردهای از روش های اکتساب فناوری برای توسعه توانمندیهای موشکی خود استفاده نموده است.
There are different models and methods for technology acquisition, but making the right choice and optimal use of models and methods plays an important role in success technology acquisition. In this research different methods and models are both introduced and criticized. In addition, a three dimensional model resulting from the interaction of factors related to owner, receiver, and nature of technology was chosen to survey technology acquisition methods in Iran's missile industry. Based on this model, Iran used a combination of "Optimal methods" (such as Human Exchange and Hiring method, Joint research and development method, Education method and Reverse engineering)," Possible but not Optimal methods" (such as Turnkey method) and "Methods not conforming to the selected model" (such as training and internal R&D method) for acquiring different missile technologies. Based on this, Iran has used a wide range of technology acquisition methods simultaneously and in parallel to develop its missile capabilities.
خلاصه ماشینی:
بر اساس اين مدل ، ايران از ترکيبي از «روش هاي بهينه » (مانند روش استخدام و تبادل نيروي ، روش تحقيق و توسعه مشترک، روش اعزام کارشناس به خارج جهت تحصيل و روش مهندسي معکوس )، «روش هاي امکان پذير اما غير بهينه » (مانند روش کليد در دست ) و «روش هاي غير منطبق با مدل منتخب » (مانند روش آموزش تحت نظر مالک فناوري و روش تحقيق و توسعه داخلي ) براي اکتساب فناوريهاي مختلف موشکي استفاده نموده است .
بر اين اساس ، ايران به صورت همزمان و موازي از طيف گسترده اي از روش هاي اکتساب فناوري براي توسعه توانمنديهاي موشکي خود استفاده نموده است .
مساله مورد بررسي اين پژوهش اين بوده که در صنعت موشکي ايران از چه روش هاي اکتساب فناوري استفاده شده است و اين روش ها بر اساس مدل منتخب نويسندگان ، چقدر درست انتخاب شده اند.
هدف از اجراي اين پژوهش بررسي و شناسايي روش هايي است که براي اکتساب فناوريهاي حوزه موشکي مورد استفاده قرار گرفته اند و انطباق دادن اين روش هاي اکتساب فناوري با مدل منتخبي است که نويسندگان انتخاب نموده اند.
با در نظر گرفتن نقاط ضعف مدل هاي ذکر شده در بالا، فقيه و قاضي نوري ٥( Ghazinoory &Faghih ٩٥ ,٢٠٢٠) يک مدل سه بعدي حاصل از برهم کنش عوامل مرتبط با مالک ، گيرنده و ماهيت فناوري ارائه نموده اند که براي هر يک از اين سه بعد، دو عامل مهم از بين عوامل مرتبط با هر بعد، انتخاب گرديده ١ Gilbert ٢ Durrani ٣ Yoshikawa Schilling٤ Faghih & Ghazinoory٥ است (جدول ١).