چکیده:
ایرانیان از زمانهای گذشته عشق و ارادت خاصی به اهل بیت پیامبر (ص) و بهویژه امام حسین (ع)
داشتهاند و این علاقه باعث شده است که مراسم مذهیی» از جمله مراسم عزاداری امام حسین (ع) را
با آداب خاصی برگزار کنند. مردم بروجرد نیز در عزاداری امام حسین و بارانش مراسمی متفاوت
دارند که در سایر نقاط کشور دیده نمیشود. برپایی سقاخانه (سیاهپوش کردن یک اتاق با آداب
خاص) از جمله سنتهای آنان در دهه اول محرم برای عزاداری است. این مقاله به روش میدانی و با
مشاهدة مشارکتی انجام گرفته است. نتایج این جستار نشان میدهد در برپایی سقاخانه از ابتدا تا انتهاء
با نمادها و نشانههایی روبهرو هستیم که هر یک. بیانگر بخشی از مفاهیم و ارزشهای عاشورایی
هستند و نشان از خلاقیت مردم با توجه به شرایط اجتماعی و اقلیمی آنان در بر پایی امسر عزاداری
دارند؛ همچنین سقاخانه دارای کارکردهایی همچون همکاریهای محلهای. عزاداری در فصل سرماء
برپا کردن عزاداری در شرایط سخت سیاسی و.. بوده که موجب گسترش و پایداری آن در طول
زمان شده است
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش که بر اساس مشاهده مستقيم و مصاحبه اسـتوار اسـت تـلاش شـده است تا ضمن بررسي عزاداري در شهرستان بروجرد به شکل خاص و ويژه ، به برپـايي آيين سقاخانه پرداخته شود و در ضمن ، برخي از کارکردهاي اجتمـاعي و دينـي آن نيـز مورد تحليل قرار گيرد.
٢. پيشينۀ پژوهش با توجه به جستجوي پژوهشگر و پژوهش هاي ميداني و کتابخانه اي ميتـوان گفـت که تا کنون در خصوص عزاداري در شهرستان بروجرد، به ويژه آيـين برپـايي سـقاخانه ؛ مطالعه و پژوهش مستقل ، علمي و مدوني شکل نگرفتـه و تنهـا بـه شـکل پراکنـده ، در برخي از خبرگزاريها و سايت هاي اينترنتي و يا برخي از کتاب ها، به طور خلاصـه بـه اين موضوع اشاره شده است ؛ از جمله مقاله منتشر فاطمه نورائينژاد (١٣٨٧) با موضوع مراسم محرم که مصاحبه اي است با دکتر عبدالمحمد آيتـي و همچنـين کتـاب فرهنـگ مردم بروجرد اثر غلامحسين کرزبر ياراحمدي (١٣٨٨) کـه بـه کوشـش علـي آنـيزاده انتشار يافته او در قسمتي به سقاخانه در بروجرد پرداخته است .
مردم بروجـرد بـراي زنـده نگـه داشـتن نـام و يـاد حضرت ابوالفضل (ع ) و برپايي عزاي امام حسين (ع ) يکي از اتاق هـاي خانـه را پارچـه سياه ميبندند و در زماني خاص ، در خانه را به روي عزاداران ميگشـايند تـا بـه داخـل بيايند و بعد از عزاداري پـذيرايي شـوند.