خلاصه ماشینی:
"در نظام دینی نیز این یکی از مؤلفههای مهم است که همهی افراد جامعه خود را ملزم به رعایت قانون میدانند و حتی اطاعت از قوانین را نوعی وظیفهی دینی تلقی میکنند و در حکومت پاسخگو تنظیم روابط و مناسبات گستردهی حقوقی (حقوق - تکلیف) مردم با مردم و مردم با دولت و دولت اسلامی با دیگر دولتها بر دو پایه استوار است؛ یکی قوانین اسلامی و شریعت اسلامی، که در فقه تبلور یافته است، و دیگری مصالح اسلام و مسلمین، که در قوانین موضوعه تجلی مییابد.
(نهجالبلاغه، خ 216 ، نامهی 51) 4 ) ساده زیستی کارگزاران از دیگر ویژگیهای دولت پاسخگو ساده زیستی دست اندر کاران نظام است، چنان که امام علی علیهالسلام میفرماید: بر رهبران و مسؤولان عدل پیشه واجب است که زندگی خود را همسطح تودهی مردم قرار دهند تا فقر و محرومیت، ناداران را دچار ناهنجاری روانی و روحی نسازد.
بر دین پژوهان ژرف نگر پنهان نیست که قرآن و سنت سخنان بسیاری در لزوم حق مداری و فراخوان فرد و جامعه به پیروی از حق بیان کردهاند، چنان که در منظر دین حق مداری بخشی تفکیکناپذیر از فرهنگ دینی است و در صورت تعارض مصادیق حق و پیروی از اکثریت، پیروی از حق مقدم است، چنان که قرآن میفرماید: جاءهم بالحق و أکثرهم للحق کارهون (مومنون، 70) 9 ) مسؤولیت و نظارت همگانی و مستمر در حکومت پاسخگو همهی آحاد مردم نسبت به سلامت جامعه و صحت روابط مردم با یکدیگر و کارگزاران با مردم مسؤولند، به طوری که حتی یک رفتگر یا چوپان میتواند یک مقام عالی دولتی را از ارتکاب عمل زشتی برحذر دارد و اگر بتوان مصداق صحیحی برای حکومت مردم بر مردم پیدا کرد همین است."