چکیده:
گرد و غبار یکی از مخاطرات جوی است که در نواحی خشک و نیمه خشک دارای پیامدهای اقلیمی و زیست محیطی نامطلوبی میباشد. هدف تحقیق حاضر مدلسازی دینامیکی ویژگیهای مکانی- زمانی گرد و غبار در جنوب و جنوب شرق ایران با مدل REG-CM4 با استفاده از دادههای ماهانه گرد و غباری و دادههای مدل RegCM4 میباشد. بدین منظور، توزیع مکانی گرد و غبار به روش IDW به همراه نمودارهای گرد و غبار ترسیم شدند. مدل RegCM4 با در نظرگیری سیستم تصویر لامبرت با قدرت تفکیک افقی 40 کیلومتر با مدل جفت شده شیمی اجرا شد. توزیع مکانی گرد و غبار ماهانه و سالانه بالاترین مقادیر فراوانی گرد و غبار را برای شهرهای زابل، بندرعباس، زاهدان و جاسک نسبت به ایستگاههای سیرجان، کهنوج و لار نشان میدهد. علاوه بر این، بیشترین وقوع فراوانی گرد و غبار در استانهای سیستان و بلوچستان (% 48)، هرمزگان (% 27) و فارس با 16 درصد و کمترین فراوانی آن برای استان کرمان (% 9) نشان داده شده است. به طور کلی، فصول تابستان (در ایستگاه سیستان) و زمستان (ایستگاه کرمان) به ترتیب بیشینه و کمینه رخداد گرد و غبار را دارند. بررسی زمانی نیز بیشترین میزان گرد و غبار را برای ماههای گرم سال و کمترین را برای ماههای سرد سال به همراه دارد. ماه جولای در ایستگاه زابل و ماههای نوامبر و دسامبر در ایستگاه سیرجان به ترتیب بیشترین و کمترین فراوانی گرد و غبار را دارند. همچنین، مدل اقلیمی RegCM4 برای متغیرهای مختلف نیز بیشینه گرد و غبار را بر روی جنوب شرق، جنوب و سواحل جنوب به خوبی نشان داده است.
The aim of the present study is to dynamically model the spatial-temporal characteristics of dust in the south and southeast of Iran with REG-CM4 model using monthly dust data and RegCM4 data. For this purpose, the dust distribution of the IDW method along with the dust diagrams were plotted. The RegCM4 model was implemented with the paired Lambert image imaging system for 40 km horizontal separation with the paired chemistry model. The location of monthly and annual dust distribution shows the highest amounts of dust for the cities of Zabol, Bandar Abbas, Zahedan and Jask compared to Sirjan, Kahnooj and Lar stations. The highest frequency of dust in Sistan and Baluchestan (48%), Hormozgan (27%) and Fars provinces with 16% and the lowest frequency for Kerman province (9%). In general, the summer seasons (at Sistan station) and the winter (Kerman station) have the highest and minimum dust events, respectively. The time survey also has the highest amount of dust for the warm months of the year and the lowest for the cold months of the year. July at Zabol station and November and December at Sirjan station have the highest and lowest dust levels, respectively. The RegCM4 climate model also shows maximum dust on the southeast, south and south coasts for different variables.