چکیده:
دین اعتقاد به خداوند و بندگی او برطبق تعالیم وحیانی به عنوان بهترین راهنمای معنوی بشر محسوب میشود. از آنجایی که عرفان وجه معنوی و باطنی دین است و مانند حکمت ریشه در ذات انسان دارد، از راه تهذیب نفس به منظور مکاشفه شهودی خداوند صورت میگیرد و در نهایت هر دو به نتیجهی واحد یعنی رستگاری ابدی انسان میرسند.
ذوق شعری و تسلط و اشراف جامع به حکمت علوم عقلی و نقلی مولانا بر هیچکس پوشیده نیست. پژوهش حاضر با هدف بررسی وجوه دین و بیان آنها به روش توصیفی_ تحلیلی و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا و شیوه سندکاوی بنیادی برمبنای سبک شناسی آماری کلیات شمس، مورد تحقیق و مطالعه قرار گرفته است و نتایج بیانگرآنست که: 1- معشوق در غزلیات او قبلهگاه و مسجود عاشقان و واصلان است به نحوی که حتی روح القدس نیز اورا از صمیم جان سجده میکند. 2- به دلیل شفابخشی و جانبخشی از او با عنوان «عیسی دوران»، «عیسی ثانی» نام میبرد. 3- پرورندهی دل عاشق است و هر کس را که بخواهد به کمال میرساند. 4. باصفات اصل جان، مصحف خاموشان، ارادهی فضل و مشیت الهی تمام موجودات بدست اوست.
خلاصه ماشینی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی وجوه دین و بیان آنها به روش توصیفی_ تحلیلی و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا و شیوه سندکاوی بنیادی برمبنای سبک شناسی آماری کلیات شمس، مورد تحقیق و مطالعه قرار گرفته است و نتایج بیانگرآنست که: 1- معشوق در غزلیات او قبلهگاه و مسجود عاشقان و واصلان است به نحوی که حتی روح القدس نیز اورا از صمیم جان سجده میکند.
این جذبهی شور آفرین مولود عشق و دلیل آفرینش است: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (فروزانفر، 1380) عشقی که مولانا همواره از آن سخن میگوید عشقی آسمانی و بقول خود او «آن جهانی» است و معتقد است عشق معشوق است که عاشق را به سوی خود میکشد: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان : 311) عشق از دیدگاه او جان جان جهان است و هر کس از ان بهره ای ببرد متعالی گردد و جان پا را از تیرگی و تنگی میرهاند: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان : 273) عشق زندگی بخش و آب حیات است: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان : 30) عشق، عاشق را از هر عیبی مبرا میکند: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان : 159) عشق مایهی رسوایی و دنامی است و مولانا معتقد است که این رسوایی در عشق عموم هم وجود دارد و در عشق به خدا رنگ خاصی به خود میگیرد و از اهمیت والایی برخوردار است: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان : 596) مولانا معتقد است از عشق گریزی و گزیری نیست و آن کس که غم عشق خدا، راه دل او را نزند، سود دو جهان را از آن خودکرده است: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان :931) در فرهنگ اصطلاحات کلیات شمس، لغت «قلاجور» به معنای نوعی شمشیر آبدار میباشد.