چکیده:
این مقاله شامل پژوهشی مستند و معرفی مختصر یکی از صاحبنظران قرن دوازدهم و مربوط به عصر صفویان است که تا به امروز در تاریخ محلی لارستان فارس ناشناخته مانده است. این تحقیق که برای نخستین بار دربارۀ شخصیت مورد نظر صورت گرفته با اندک منابع در دسترس و با تکیه بر اسناد موجود از استاد وی است؛ شیخ محمدرفیع بیرمی لاری از شاگردان ممتاز علامه شیخ سلیمان ماحوزی بحرانی بحرینی بوده و در دستخطی که در اصفهان در سال 1111ق. نگاشته شده از وی اجازۀ نقل حدیث دریافت نموده و استنباط این است که در تدوین دو کتاب استادش به نامهای «فلق الاصباح فی شرح مفتاح الفلاح» و «اعلام الهدی فی مساله البداء» که علامه ماحوزی، تثبیت نام دو کتاب خود را با اسامی اخیر در آن اجازه، مرقوم نموده همکاری داشته است.
خلاصه ماشینی:
نگاشته شده از وی اجازۀ نقل حدیث دریافت نموده و استنباط این است که در تدوین دو کتاب استادش به نامهای «فلق الاصباح فی شرح مفتاح الفلاح» و «أعلام الهدی فی مسأله البداء» که علامه ماحوزی، تثبیت نام دو کتاب خود را با اسامی اخیر در آن اجازه، مرقوم نموده همکاری داشته است.
«شرح مفتاحالفلاح از شیخ سلیمان ماحوزی بحرانی است که تألیف آن در عصر پنجشنبه دهم ربیعالثانی 1104 به پایان رسیده است و در اجازهای که مؤلف به شاگردش مولی محمدرفیع بیرمی لاری داده نام کتاب را فلق الاصباح فی شرح مفتاح الفلاح ذکر نموده است.
(آشتیانی و درایتی، 1388: 53) آقابزرگ، صاحب الذریعه(دائرهالمعارف میراث مکتوب شیعه) دربارۀ این اجازه نوشته است: «المجاز 1111 اللاری من تلامیذ سلیمان بن عبدالله ماحوزی(1121-1075) رایت اجازه الماحوزی (ذریعه1، رقم 1024؛ ذریعه11، رقم 102) لصاحب الترجمه بخطه علی ظهر رساله المُجیز فی الطهاره و الصلاه بعد قراءه صاحب الترجمه علیه و وصفه بقوله (المولی الافضل الاکمل ذوالنفس الزکیه و الملکات الملکیه والشیم العلیّه و الهمم القدسیه الزکی الذکی الالمعی محمد رفیع البیرمی اللاری) و ...
1 که مربوط به کتاب انوارالهدی است: «انوارالهدی فی تحقیق البداء، سلیمان ماحوزی، تألیف برای عباسقلیخان در یک مقدمه و سه فصل، موجود در کتابخانۀ ملامحمدعلی خوانساری» (زادهوش، 1382: 76) و توضیح اینکه سید اعجاز حسین در کشفالحجب نام این کتاب را انوار الهدی فی تحقیق البداء ذکر میکند اما(مطابق سند پیشین در الذریعه) ماحوزی در اجازهای به محمدرفیع بیرمی کتاب خود را أعلام الهدی فی مسأله البداء معرفی کرده است.