چکیده:
بر اساس آموزههای دین مبین اسلام، زن جایگاهی رفیع در نظام هستی دارد و از دامن زن مرد به معراج میرود. هدف این پژوهش ترسیم جایگاه و شخصیّت زن در قرآن کریم و مقایسه آن با شخصیّت زن در رمان چشمهایش است. موضوعی که موجب اتّهامات ناروایی علی الخصوص در جوامع غربی به دین مبین اسلام شده است. اگرچه نمیتوان در این نوشتار کوتاه مضامین بلند قرآن را در این باب به تصویر کشید؛ اما با تامّل در آیات قرآن کریم اثبات میشود که خداوند جایگاه رفیعی برای زنان در جامعه در نظر گرفته و در همه آیات به عظمت و شخصیّت والای آنان اشاره نموده و او را عضو موثّر جامعه معرفی نموده است. آن چه مهم است این که تفاوت و تمایزی میان افراد انسانی قرار نداده و زن و مرد را در انجام امور یکصدا ندا داده است. برخی با طرح ادّعای برتری مرد بر زن و ادعای منزوی بودن زن، خواستهاند بر این دین و کتاب الهی خرده بگیرند و در پس این ادعای واهی خود، حق را باطل جلوه دهند. در روزگار سیاهی که بر چهرهی جامعه جهل و تعصّب و کوتهبینی سایه افکنده بود و دستان و قلب مردان به کشتن دختران معصوم خود عادت کرده بود، خداوند با نزول فرشته رحمتش بر بهترین بنده خود، شخصیّت از دست رفته زنان را بین جوامع خودبین و جاهل احیا نمود و در آیاتی کشتن دختران را نکوهش نموده و مردم را بر مواخذه آن در روز قیامت ترساند؛ و پس از آن در آیاتی به استعدادهای نهفته زنان توجّه دارد که تاریخ نیز گویای این مطلب است.
خلاصه ماشینی:
قرآن کریم زن را به عنوان عضو مؤثّر جامعه معرفی نموده و ایشان را در امور مهم و سرنوشت ساز اجتماع شریک ساخته که حتی در آیات خود بیان کرده: «زیربنای جوامع اسلامی که همانا پیامبر خدا بود، به دست زنان رقم خورده است؛ اشاره به نجات حضرت موسی توسط خواهر و مادر موسی»؛ و ترسیم این واقعیّت توسط قرآن کریم علّتش آن است که لیاقت و استعدادهای نهفته و قابلیتهای خدا دادی زن برای بشر مشخّص گردد.
بررسی و تحقیق در مورد شخصیّت زن از دیدگاه قرآن کریم از آن لحاظ اهمیّت و ضرورت دارد که امروزه در جوامع پیشرفته نیز چنین تردید و پرسشی هست که آیا حقوق اجتماعی زن و مرد همانند و مشابه است؟آیا خلقت و طبیعت که یک سلسله حقوق و ارزشها را به دنبال خود دارد، آن حقوق را دو جنسی آفریده یا خیر؟ و یا اینکه برای همگان مساوی است و جنسیّت در آن نقشی ایفا نمیکند؟ و همچنین آیا مذکّر یا مؤنّث بودن در تکالیف اجتماعی راه یافته است؟ و همینطور اینکه در برخی تبلیغات ضد اسلامی در غرب دین اسلام را بد جلوه دادهاند و آن را ضدّ حقوق زن قلمداد مینمایند.
باید یادآور شد که قرآن کریم در چنین دورانی بر قلب مبارک پیامبر اسلام(ص) نازل شد، آن زمانی که مردم فرزندان خود را به جرم دختر بودن زنده به گور میکردند چنان که گویی بلایی تمام نشدنی از طرف خدا بر آنان نازل شده باشد، رویشان دگرگون و تغییر رنگ میداد و هزاران جنایتی که نسبت به اینان روا داشتند و هزاران جنایت دیگر که به علّت نبود علم و دانش بر صفحات قلم نگاشته نشده است.