چکیده:
هدف این پژوهش مقایسه سلامت روان و گرایش دینی دانش آموزان کاربر با غیرکاربر در شبکه های اجتماعی است. روش پژوهش «توصیفی مقایسه ای» است. جامعه آماری این پژوهش دربرگیرنده تمام دانش آموزان دبیرستان های تیزهوشان شهر تبریز در سال تحصیلی 13991398 بود که از این میان تعداد 120 دانش آموز مطابق با نمرات 2346 در پرسشنامه «اعتیاد به شبکه های اجتماعی مبتنی بر موبایل» به عنوان دانش آموزان غیرکاربر و 120 دانش آموز نیز با کسب نمرات بالاتر از 46 در پرسشنامه مذکور به عنوان دانش آموزان کاربر، پس از همسان سازی و با استفاده از روش «نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و هدفمند» انتخاب شدند. اطلاعات به وسیله پرسشنامه «سلامت روان» گلدبرگ و هیلر (1979) و مقیاس «نگرش مسلمانان نسبت به دین» حنیف خان و همکاران (2005) گردآوری شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS.23 تجزیه و تحلیل گردید. نتایج حاصل از تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که بین دانش آموزان کاربر با غیرکاربر در شبکه های اجتماعی به لحاظ سلامت روان و گرایش دینی، تفاوت معناداری وجود دارد. علاوه بر آن، نتایج آزمون «تعقیبی» شفه نیز نشان داد که کاربران شبکه های اجتماعی به طور معناداری از سلامت روان پایین تر و گرایش دینی (005/0=p) ضعیف تری نسبت به غیرکاربران شبکه های اجتماعی برخوردارند. یافته های این پژوهش به شناخت تفاوت های اساسی بین کاربران و غیرکاربران شبکه های اجتماعی به لحاظ سلامت روان و گرایش دینی کمک می کند و ضرورت ارتقای سلامت روان و گرایش دینی دانش آموزان کاربر شبکه های اجتماعی را برجسته تر می نماید.
The purpose of this research is to compare the mental health and religious orientation of students who are users and non-users in social networks. The research method is "descriptive-comparative". The statistical population of this research included all the students of Tizhoshan high schools in Tabriz city in the academic year 2018-2019, among which 120 students scored 46-23 in the questionnaire "Addiction to mobile-based social networks" as non-users, and 120 students with scores higher than 46 in the said questionnaire were selected as user students after matching and using the "multi-stage and targeted cluster sampling" method. Data were collected by Goldberg and Hiller's (1979) "Mental Health" questionnaire and Hanif Khan et al.'s (2005) scale of "Muslim attitude towards religion". Data were analyzed using multivariate variance analysis in SPSS.23 software. The results of multivariate variance analysis showed that there is a significant difference between students who are users and non-users in social networks in terms of mental health and religious orientation. In addition, the results of Shafe's "follow-up" test also showed that social network users have significantly lower mental health and weaker religious orientation (p=0.005) than non-users of social networks. The findings of this research help to understand the basic differences between users and non-users of social networks in terms of mental health and religious orientation, and highlight the need to improve the mental health and religious orientation of students who use social networks.
خلاصه ماشینی:
com چکيده هدف اين پژوهش مقايسه سلامت روان و گرايش ديني دانشآموزان کاربر با غيرکاربر در شبکههاي اجتماعي است.
جامعه آماري اين پژوهش دربرگيرنده تمام دانشآموزان دبيرستانهاي تيزهوشان شهر تبريز در سال تحصيلي 1399ـ1398 بود که از اين ميان تعداد 120 دانشآموز مطابق با نمرات 23ـ46 در پرسشنامه «اعتياد به شبکههاي اجتماعي مبتني بر موبايل» بهعنوان دانشآموزان غيرکاربر و 120 دانشآموز نيز با کسب نمرات بالاتر از 46 در پرسشنامه مذکور بهعنوان دانشآموزان کاربر، پس از همسانسازي و با استفاده از روش «نمونهگيري خوشهاي چندمرحلهاي و هدفمند» انتخاب شدند.
نتايج حاصل از تحليل واريانس چندمتغيري نشان داد که بين دانشآموزان کاربر با غيرکاربر در شبکههاي اجتماعي به لحاظ سلامت روان و گرايش ديني، تفاوت معناداري وجود دارد.
براي مثال، طاهري مبارکه و همکاران (1395) در مطالعهاي کاربران ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ را به سه گروه داراي اعتياد به شبکههاي اجتماعي خفيف، متوسط و شديد تقسيم کردند و نشان دادند که سلامت روان گروه خفيف با گروه شديد دارای تفاوت معناداري است.
جدول 2: نتايج آزمون لامبداي ويلکز براي بررسي تفاوت نمرات کاربران و غيرکاربران شبکههاي اجتماعي در متغيرهاي سلامت روان و گرايش ديني آزمون, ارزش, F, سطح معناداري, مجذور اتا لامبداي ويلکز, 198/0, 427/19, 001/0, 198/0 چنانکه در جدول (2) نيز ملاحظه ميشود، آزمون لامبداي ويلکز نشان داد که اثرات چندمتغيري معناداري براي متغيرهاي «سلامت روان» و «گرايش ديني» به صورت يکجا و ترکيب شده با توجه به گروههاي کاربر و غيرکاربر شبکههاي اجتماعي وجود دارد: 001/0p=، 427/19F=، 198/0= ضريب لامبداي ويلکز، 198/0=2ɳ؛ بدينمعنا که بين گروههاي در دست مطالعه ـ دستكم ـ در يکي از متغيرها تفاوت معناداري وجود دارد.