چکیده:
مجموعهی سیمرغ قصههای مردم ایران، منتخبی از قصههای شفاهی است که مربیان کانون در منطقههای مختلف ایران از زبان راویان بومی شنیدهاند و به منظور آشنایی کودکان و نوجوانان به زبان ها،گویشها و لهجههای ایرانی، آن را باز گویی کردهاند. در این میان پسته و هفت برادر یکی از قصههایی است که از نظر ساختاری شباهتهای بسیاری به قصه پریان دارد. نظریه ریخت شناسی ولادیمیر پراپ از جمله نظریاتی است که با استفاده از آن میتوان به ردهبندی داستانها و افسانهها براساس فرم و ساختار آن پرداخت. بررسی قصهها و افسانههای ایرانی براساس الگوی پراپ راهی است برای یافتن ساختار این قصهها و تعیین شباهتها و تفاوتهای ساختاری آنها با یکدیگر. در این پژوهش قصه پسته و هفت برادر بر اساس نظریه پراپ بررسی کردهایم. یافتهها حاکی از آنست که برخی از کارکردهای سی و یک گانه پراپ در این قصه موجود است. قصه پسته و هفت برادر با عنصر فریبکاری/ همدستی از صورت تعادل خارج میشود و در نهایت، باحل مسئله، بازگشت و رسیدن قهرمان به نیازش، به تعادل باز میگردد.
خلاصه ماشینی:
ریختشناسی قصه پسته و هفت برادر از مجموعه سیمرغ قصههای مردم ایران براساس نظریه ولادیمیر پراپ سمیه آورند( راضیه احمدی(( چکیده مجموعهی سیمرغ قصههای مردم ایران، منتخبی از قصههای شفاهی است که مربیان کانون در منطقههای مختلف ایران از زبان راویان بومی شنیدهاند و به منظور آشنایی کودکان و نوجوانان به زبان ها،گویشها و لهجههای ایرانی، آن را باز گویی کردهاند.
در این میان پسته و هفت برادر یکی از قصههایی است که از نظر ساختاری شباهتهای بسیاری به قصه پریان دارد.
قصه پسته و هفت برادر با عنصر فریبکاری/ همدستی از صورت تعادل خارج میشود و در نهایت، باحل مسئله، بازگشت و رسیدن قهرمان به نیازش، به تعادل باز میگردد.
همچنین، او شخصیتهای این قصهها را نیز به هفت دسته طبقه بندی کرد: 1- قهرمان 2- شاه دخت 3- بخشنده 4- یاریگر قهرمان 5- فرستنده 6- شریر 7- قهرمان دروغین (احمدی، 1388: 145) به نظر پراپ، قصه بسط و تطور سلسلهای از خویشکاری هاست که با شرارت یا نیاز، آغاز میشود و با پاداش، التیام مصیبت یا جبران کمبود، رهایی از شر تعقیب، ازدواج یا پادشاهی قهرمان و یا خویشکاری دیگری که به مفهوم پایان قصه و رسیدن به نتیجه باشد، پایان میپذیرد.
همچنین، پنج نوع شخصیت در این قصه دیده میشود که قابل انطباق با هفت شخصیتی است که پراپ در ریخت شناسی قصههای پریان مطرح میسازد.