چکیده:
بررسی میزان اعتبار تفسیر علیبنابراهیم قمی یکی از مباحث مهم علم رجال تلقّی میشود. همچنین شهادت ایشان در مقدمّهی کتاب مبنی بر وثاقت تمام راویان سند، مجال فراوانی برای بحث و گفتگو در توثیقات عامه فراهم آورده است. با بررسی اقوال و آراء رجالی حضرت آیتاللّه العظمی خامنهای مدظله العالی در خواهیم یافت که از نظر ایشان اصل دلالت شهادت علیبنابراهیم امری ثابت و قابل پذیرش است؛ امّا از آنجا که این تفسیر بهطور کامل متعلّق به علیبنابراهیم نیست و تلفیقی از تفسیر قمی و تفسیر ابیالجارود میباشد، تنها زمانی میتوانیم بر مبنای شهادت علیبنابراهیم حکم به وثاقت یک راوی کنیم که یقین داشته باشم، در طریق روایت علیبنابراهیم قرار دارد.
Ideology is a concept which came to existence during the era of the French revolution (1789-1799). Later, it turned out to be one of the major discussions of the Rejal Science in studying the validity of Ali ibn-e Ibrahim al-Qummi’s exegesis. In his testimony, in the preface of a book on authenticity of all narrators, there is ample time for debate and discussion on public sources of the narration. By studying Ayatollah Khamenei’s use of Rejali reports and sources, one can realize that from his perspective Ali ibn-e Ibrahim al-Qummi’s testimony is an recognized and stable matter; but the exegesis doesn’t belong to Ali ibn-e Ibrahim in its entirety and is a compilation of al-Qummi and Al-Jarood’s exegeses. One can only confirm the authenticity of a narrator, based on al-Qummi’s testimony, when he or she is certain that the narrator is on the same path with al-Qummi’s narration.
خلاصه ماشینی:
با بررسی اقوال و آراء رجالی حضرت آیتاللّه العظمی خامنهای مدظله العالی در خواهیم یافت که از نظر ایشان اصل دلالت شهادت علیبنابراهیم امری ثابت و قابل پذیرش است؛ امّا از آنجا که این تفسیر بهطور کامل متعلّق به علیبنابراهیم نیست و تلفیقی از تفسیر قمی و تفسیر ابیالجارود میباشد، تنها زمانی میتوانیم بر مبنای شهادت علیبنابراهیم حکم به وثاقت یک راوی کنیم که یقین داشته باشم، در طریق روایت علیبنابراهیم قرار دارد.
شهادت علیبنابراهیم قمی در مقدّمه کتاب مبنی بر اخذ روایات از روایان و مشایخ ثقات، موجب شده است تا وجود نام راوی در سلسله روایان تفسیر قمی، بهعنوان یک توثیق عام در مباحث مربوط به توثیقات علم رجال قلمداد شود.
ما در این تفسیر، آن دسته از روایاتی را که میدانیم از کتاب تفسیر علیبنابراهیم قمی است، شهادتی را که ایشان در اوّل کتاب داده و بهنحو عام توثیق فرمودهاند - «و رواه مشایخنا و ثقاتنا»- مسلّم شامل روات آن دسته از روایات میدانیم (خامنهای، درس خارج فقه، 17/3/1383).
حضرت آیتاللّه العظمی خامنهای مدظله العالی نیز با اشاره به این نکته میفرمایند: اگر شخصی در اسناد تفسیر علیبنابراهیم باشد، ما درصورتی حکم به وثاقت او میکنیم که با جرح خِرّیت فن رجال مانند نجاشی معارض نباشد؛ وَالّا وقتی معارض با جرح نجاشی است و دیگر به آن اعتنا نمیکنیم (خامنهای، درس خارج فقه، 16/11/1379).