چکیده:
تابآوری یکی از مؤثرترین روشها برای دستیابی به پایداری در برابر زلزله است؛ بنابراین میتوان از آن به عنوان راهحلی برای تقویت جوامع استفاده کرد. هدف این پژوهش مطالعه ابعاد مؤثر در افزایش تابآوری شهرستان بروجرد در مواجهه با بحران زلزله است. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی است. جمعآوری دادهها از طریق پرسشنامه بوده است؛ حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 330 نفر است. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون T تکنمونهای، مدل تحلیل رگرسیون و Tدو نمونهای مستقل استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد که در میان زیرشاخصهای مربوط به ابعاد تابآوری اجتماعی، زیرشاخص دسترسی به امکانات رفاهی دارای کمترین میانگین(3.02) و زیرشاخص سرمایه اجتماعی دارای بیشترین میانگین(3.49) بوده است. همچنین در میان زیرشاخصهای مربوط به تابآوری اقتصادی، زیرشاخص توانایی جبران خسارت با میانگین 2.83 کمترین و توانایی بازگشت به شرایط مناسب بیشترین میانگین(3.97) را به خود اختصاص دادهاند. نتایج تحلیل رگرسیون نیز با توجه به میزان بالای F(91.03) و سطح معناداری زیر 0.05 درصد معنادار است. همچنین نتایج T دو نمونهای مستقل برای مقایسه نظرات کارشناسان و مردم در مورد ابعاد تابآوری اجتماعی بیانگر آن است که تفاوتی میان نظرات این دو دسته مشاهده نمیشود؛ اما در مورد برخی زیر متغیرهای اقتصادی(میزان یا شدت خسارت، توانایی جبران خسارت) و مؤلفه کلی بعد تابآوری اقتصادی نظر کارشناسان و مردم متفاوت است.
Resilience is one of the most effective ways in achieving sustainability at the time of earthquakes. So it can be used as a way to strengthen the communities. This study aims to identify the effective dimensions in increasing urban resilience while confronting with earthquake crisis in Boroujerd. The research method is descriptive-analytical. We used a questionnaire to obtain the necessary data. The sample size was 330 based on Cochran's formula. We analyzed the data by a single-sample T-test, multiple regression analysis models, and an independent t-test. The findings show that among the sub-indices related to the dimensions of social resilience, the sub-index of access to welfare facilities has the lowest average (3.02) and the social capital sub-index has the highest average (3.49). Also, among the sub-indices related to economic resilience, the sub-indicator of the ability to compensate for damage has the lowest average of 2.83 and the ability to return to suitable conditions has the highest average (3.97). The results of the regression analysis are also significant due to the high level of F (91.03) and the significance level below 0.05%. Also, the T results of two independent samples for comparing the opinions of experts and people about the dimensions of social resilience indicate that there is no difference between the opinions of these two groups. However, regarding some economic sub-variables (the amount or severity of damage, the ability to compensate) and the general component of the economic resilience dimension, the opinions of experts and people are different.
خلاصه ماشینی:
شناسايي مؤلفه هاي اثرگذار بر افزايش ميزان تابآوري اقتصادي و اجتماعي شهري در مواجهه با بحران زلزله مطالعه موردي: شهرستان بروجرد تاريخ دريافت مقاله : ٩٩/٠٩/٢٣ تاريخ پذيرش نهايي مقاله : ١١/٠٨/ ٩٩ علي اميري (استاديار گروه جغرافيا، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ايران) حسين زارعي (کارشناس ارشد سنجش از دور و جيآياس، دانشکده منابع طبيعي و محيط زيست ، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات، تهران، ايران) ماندانا مسعودي راد (دکتراي جغرافياي شهري، دانشکده جغرافيا، دانشگاه سيستان و بلوچستان، زاهدان، ايران ) حسين حاتمي نژاد (دانشيار جغرافيا و برنامه ريزي شهري، دانشکده جغرافيا، دانشگاه تهران، تهران، ايران) چکيده تاب آوري يکي از مؤثرترين روشها براي دستيابي به پايداري در برابر زلزله است ؛ بنابراين ميتوان از آن به عنوان راه حلي براي تقويت جوامع استفاده کرد.
در اين زمينه براي پاسخگويي به فرضيه پژوهش مبني بر تأثير متفاوت شاخص ها و زيرشاخص هاي ابعاد اجتماعي و اقتصادي بر پيش بيني تابآوري شهر بروجرد در برابر بحران زلزله ، آزمون تحليل رگرسيون چندگانه ي ساده مورد استفاده قرار گرفت .
- نتايج تحليل رگرسيون براي مقايسه ميزان تأثير زيرشاخص هاي تابآوري اجتماعي بر تاب آوري شهر بروجرد در برابر زلزله ، با توجه به ميزان بالاي F(٣٨٠٢) و ميزان خطاي زير ٠,٥ درصد بيانگر آن است که شاخص آگاهي، دانش و مهارت با وزن ٠,٦٢ بيشترين تأثير را در پيش بيني متغير وابسته داشته است .