چکیده:
هدف: هدف از این پژوهش شناسایی عوامل موثر در بازگشت مجدد زنان بهبود یافته از اعتیاد به مواد مخدر در شهر خرم آباد بود. روش: پژوهش حاضر کیفی از نوع تحلیل محتوا بود. جامعه آماری شامل زنان دارای سوابق ترک و بازگشت مجدد به مواد مخدر در سال 1399 بود. با روش هدفمند و با راهبرد انتخاب مشارکتکنندگان با حداکثر تنوع 18 نفر با در نظر گرفتن شرایط ورود به عنوان مشارکتکننده انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود و دادهها از طریق تحلیل محتوای کیفی تحلیل شدند. یافته ها: بر اساس تحلیل داده ها، در نهایت 4 مقوله نهایی از عوامل موثر در بازگشت مجدد زنان به مواد مخدر شامل عوامل روانی، عوامل اجتماعی، خانواده ناکارآمد و ترک ناموفق شناسایی شد. نتیجه گیری: با توجه به یافتههای این پژوهش، در پدیده بازگشت مجدد زنان به مواد، تنها یک یا چند عامل محدود دخیل نیستند بلکه این پدیده حاصل عوامل متعددی است و به نظر میرسد با آگاهی از عوامل خطر بازگشت مجدد در زنان، میتوان با تمرکز بر آنها اقدامات پیشگیرانه مناسبی را انجام داد.
Objective: This research aimed to identify the factors influencing the relapse of women recovered from substance addiction in the city of Khorram Abad. Method: The current research was qualitative of content analysis type. The statistical population included women with a history of quitting and relapsing to substance in 2019. 18 people were selected as participants using the purposeful method and the strategy of choosing participants with the maximum variety, taking into account the inclusion criteria. The data collection tool was a semi-structured interview and the data were analyzed through qualitative content analysis. Results: Based on the data analysis, finally, 4 final categories of factors influencing the relapse of women to substance were identified, including psychological factors, social factors, dysfunctional family, and unsuccessful quitting. Conclusion: According to the findings of this research, only one or more limited factors are not involved in the phenomenon of women’s relapsing to substance, but this phenomenon is the result of several factors, and it seems that by being aware of the risk factors of relapse in women, it is possible to take appropriate preventive measures by focusing on them.
خلاصه ماشینی:
بحث و نتیجه گیری هدف از پژوهش حاضـر مطالعه کیفی شـناسـایی عوامل موثر در بازگشـت مجدد زنان بهبود یافته از اعتیاد به مواد مخدر بود.
بـه نحوی کـه در تـاییـد نقش مســـتقیم و غیرمســـتقیم افســـردگی و ســـایر اختلالات روان شـــنـاختی ـناگیـاچ و همکـاران (٢٠١٦) در پژوهش خود فـاکتورهـای موثر بر بهبود و بازگشــت مجدد در وابســتگی به الکل و مصــرف مواد را وجود اختلالات خلقی میداند و به طور کلی ســـلامت روانی بیمار قبل از شـــروع درمان به عنوان عوامل فردی را حائز اهمیت دانسته و حتی اذعان داشته است که این عوامل تحت عنوان اختلالات همزمان کـه موجـب بـازگشـــت علائم بیمـاری میشـــونـد مورد توجـه بیشـــتری بوده و در این بین افســردگی به عنوان شــایع ترین اختلال همزمان در اعتیاد مطرح اســت (چن ، وانگ ، لین ، یانگ ٢، ٢٠٢٠).
همچنین ، این یافته همسـو با پژوهش اسـلامی، طالبی، مهدی پور خراسانی و کاظمی (١٣٩٤) است که در پژوهش خود تحت عنوان تأثیر بیکاری بر گرایش مجـدد معتـادان بهبودیـافتـه ـبه مواد نشـــان دادـند؛ بیکـاری، عـدم حمـایـت از ســـوی خـانواده و جامعه ، ناآگاهی و وجود مصرف کننده در میان اطرافیان فرد از عوامل تأثیرگذار بر گرایش مجدد افراد به مصــرف مواد مخدر میباشــد.
این یافته ها همسو با پژوهش احمدپناه ، حقیقی، بهفر، مرادی و نظری بدیع (١٣٩٧) است که در بررسی عوامـل مؤثر در بـازگشـــت در افراد وابســـتـه بـه مصـــرف مواد مخـدر نشـــان دادنـد عوامـل خانوادگی و مصــرف مواد در یکی از اعضــای خانواده ، عوامل اجتماعی و وجود دوســتان معتاد بالاترین گزارش از گرایش به مصــرف مجدد در بین معتادین بوده اســت .