چکیده:
آیتالله العظمی صافی گلپایگانی ره یک مهدویتپژوه متبحر و یک فقیه زبردست بودند که در شکلگیری قانون اساسی جمهوری اسلامی نقش مهمی داشتند؛ همچنین حضور دهسالۀ ایشان در کسوت دبیر شورای نگهبان ضروری مینماید که رویکرد فقه نظامواره در جامعۀ منتظر از دیدگاه ایشان مورد کاوش قرار گیرد؛ ازاینرو نوشتار پیش رو با روش توصیفیـتحلیلی در اولین قدم به چیستی جامعۀ منتطر از منظر این فقیه عالیمقام اشاره دارد؛ ایشان انتظار را حیاتبخش و جامعۀ منتظر را پویا و شکوفا معنا میکند. آیتالله صافی تحقق فقه نظامواره در جامعۀ منتظر را به روشنی تأیید میکند و معتقد است که اصل و بنیان این نظام تأسیسی و فروعات آن امضایی است. ایشان ایمان به مکتب و شجاعت در بیان آن، نگاه انتقادی به تمدن غرب و توجه به فقه غایتمدار را از پیشنیازهای مهم رویکرد فقه نظامواره در عصر غیبت میدانند. آیتالله صافی نظامسازی در جامعۀ منتظر را در قالب یک ساختار در نظر میگیرد که مبتنی بر حاکمیت الهی، نظام امامت و رهبری و مشروعیت الهی قدرت در عصر غیبت است. ایشان مخالف سرسخت انتظار مخرب در دوران غیبت است و تأکید میکند که اسلام ماهیت، هویت و شخصیتش سیاسی است و دربرگیرندۀ یک نظام حاکمیتی منسجم و ساختارمند است.
Ayatollah Safi Golpayegani was a skillful Mahdiism scholar and a great jurist who played an important role in the formation of the Islamic Republic's constitution. In addition, his ten-year presence as the secretary of the Guardian Council of Iran makes it necessary to explore the approach of systematic jurisprudence in the waiting society from his perspective. Therefore, in the first step, the present article, via a descriptive-analytical method, refers to the nature of the waiting society from the point of view of this high-ranking jurist. He defines the waiting as life-giving and the waiting society as dynamic and flourishing. Ayatollah Safi clearly confirms the realization of systematic jurisprudence in the waiting society and believes that the foundation of this system can be established and its branches can be signed. He considers faith in the school of thought and courage in expressing it, a critical look at Western civilization and attention to Fiqh al-Maqasidi as important prerequisites for a systematic approach to jurisprudence in the Age of Occultation. Ayatollah Safi considers systematization in the waiting society in the form of a structure that is based on divine governance, the system of Imamate and leadership, and the divine legitimacy of power in the Age of Occultation. He strongly disagrees with destructive waiting during the occultation, emphasizes that Islam is political in its nature, identity, and character, and includes a coherent and structured system of governance.
خلاصه ماشینی:
ایشان مخالف سرسخت انتظار مخرب در دوران غیبت است و تأکید میکند که اسلام ماهیت، هویت و شخصیتش سیاسی است و دربرگیرندۀ یک نظام حاکمیتی منسجم و ساختار > > کلیدord> ord>ord>مهدویت، آیتالله العظمی صافی گلپایگانی (رحمه الله)، جامعۀ منتظر، فقه نظ مقدمه انقلاب اسلامی فقه شیعه را وارد مرحلۀ جدید و نوینی کرد.
در اینجا به این گفتگو نیز باید پرداخت که جغرافیای جامعۀ منتظر از منظر آیتالله العظمی صافی گلپایگانی (رحمه الله) کجاست و آیا حد و مرزی برای آن قائل است یا خیر؟ با مراجعه به آثار وی مشخص میشود که ایشان اصولاً یک نگاه بسته و محدود جغرافیایی به جامعۀ منتظر ندارد و همانطور که حکومت موعود، حکومت فراگیر و جهانی است، جامعۀ منتظر هم یک جامعۀ فراگیر و جهانی است و جامعۀ مؤمنان و حکومت اسلامی در صورت تحقق در عصر انتظار نسبت به کل جامعۀ منتظر جهانی مکلف و وظیفهمند است.
با دقتنظر و تحقیق در مجموعۀ آثار آیتالله العظمی صافی گلپایگانی (رحمه الله) به این جمعبندی میرسیم که ایشان از جمله اندیشمندانی است اگرچه معتقد به نظامسازی در عصر انتظار نمیباشد و فقه نظام را به معنای مصطلح و جدید آن قبول نمیکند، اما به طور قطع از جمله فقیهانی است که رویکرد فقه نظامواره در عصر غیبت و جامعۀ منتظر را قبول دارد.
The Persian Dictionary (Vol. 2, 6th ed), Tehran: Amirkabir Publications.
Islam and the needs of time (Vol. 1), Tehran: Sadra Publications.
Imamate and Mahdavit (Vol. 1, 1st ed), Qom: Ayatollah Safi Publications Office.