چکیده:
امروزه یکی از موضوعات و مباحث مهم مورد توجه محققان و برنامه ریزان در حوزه های روستایی ناپایداری جمعیتی سکونتگاه های روستایی می باشد زیرا منجر به عدم اجرا و تحقق برنامه های توسعه روستایی می گردد. پژوهش حاضر با هدف آشکارسازی انگیزه های پنهان روستاییان بر ناپایداری جمعیت در روستاهای شهرستان خوسف و ارائه راهکارهایی مناسب به منظور پایداری و ماندگاری بیشتر جمعیت در آنها انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف و ماهیت کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری شامل 41 روستای بالای 100 نفرجمعیت باتعداد 4226 خانوار و 13892 نفر جمعیت بوده که با توجه به توزیع جغرافیایی، طبقه بندی جمعیتی وکاهش جمعیت طی مقطع 1385 و 1395، 20 درصدآنها(تعداد 8 روستا ) باجمعیت 796 خانوار به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. آنگاه تعداد 259 پرسشنامه(براساس فرمول کوکران) به تناسب خانوار ساکن بین روستاهای نمونه توزیع و بر اساس روش تصادفی ساده تکمیل گردید. دراین پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده های کمی ازروش tتک نمونه ای و برای رتبه بندی تاثیر عوامل مختلف بر ناپایداری جمعیت از آزمون فریدمن استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصل شده خشکسالی بیشترین تاثیر را بر ناپایداری جمعیت درسکونتگاه های مورد مطالعه داشته و پس از آن به ترتیب بیکاری و درآمد پایین و کمبود امکانات و خدمات موثر بوده اند.
Today, one of the important issues and topics of attention of researchers and planners in rural areas is the demographic instability of rural settlements because it leads to the non-implementation and realization of rural development plans. The current research was conducted with the aim of revealing the hidden motivations of the villagers on the instability of the population in the villages of Khosf city and providing suitable solutions for the stability and longevity of the population in them. This research is applied in terms of purpose and nature and in terms of descriptive-analytical method.The statistical population includes 41 villages with a population of over 100 people with a total of 4,226 households and a population of 13,892 people, according to the geographical distribution, population classification and population decrease during the period of 1385 and 1395, 20% of them (8 villages) with a population of 796 households were selected as samples. Then, the number of 259 questionnaires (according to Cochran's formula) was distributed among sample villages according to the proportion of resident households and completed based on simple random method. In this research, one-sample t-test was used to analyze quantitative data, and Friedman's test was used to rank the effect of various factors on population instability. According to the results, drought had the greatest impact on population instability in the studied settlements, followed by unemployment, low income, and lack of facilities and services.
خلاصه ماشینی:
باتوجه به ادامه خشکسالی، شورشدن خاک، کاهش منابع آبی و خشک شدن فصلنامه روستا و توسعه پایدار فضا Quarterly Journal of Village and Space Sustainable Development دوره چهارم ، شماره یکم ، پیاپی ١٣، بهار ١٤٠٢، صفحات ١٣٩-١٥٢ Spring 2023, Vol. 4, No. 1, Serial Number 13, PP 139-152 1 قنوات ، عدم رغبت سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در شهرستان ، مشکلات زیرساختی، کمبود اعتبارات دولتی، نبود جاذبه در روستاها و تازه تأسیس بودن شهرستان ، مطالعه و بررسی عوامل ناپایداری جمعیت در سکونتگاه های روستایی شهرستان خوسف ، ضروری بوده و از آن جهت که نهایتاً از پیامدهای این ناپایداری کاسته شود، دارای اهمیت می باشد.
فصلنامه روستا و توسعه پایدار فضا Quarterly Journal of Village and Space Sustainable دوره چهارم ، شماره یکم ، پیاپی ١٣، بهار ١٤٠٢، صفحات ١٣٩-١٥٢ Development Spring 2023, Vol. 4, No. 1, Serial Number 13, PP 139-152 عنوان تحقیق نتایج تحلیل ابعاد اقتصادی - اجتماعی و نتایج نشان داد که بحران خشکسالی های پیاپی با اثرات معنی دار در ابعاد اقتصادی ، زویآسثارت آمن حیبرطیخانبوحاررهاان یخرشوکستساایلیی اجتماعی و زیست محیطی در روستاهای منطقه همراه بود که از آن میان ، اثرات اقتصادی این پدیده بیش از سایر ابعاد بوده و بر خروج دائمی نیروی کار از بخش مطالعه موردی روستاهای کشاورزی ، مهاجرت های روستایی و کاهش سطح زیر کشت تولید تأثیر گذاشته است .