خلاصه ماشینی:
"(1) در این مجال کوتاه سعی شده است تا با بهرهگیری از سخنان شیفتگان بلاغت نهجالبلاغه نمی از یم و حقی از حقوق بیشمار کتاب و دارنده بزرگوار آن گذارده آید که به تعبیر مولوی: آب دریا را اگر نتوان کشید هم به قدر تشنگی باید چشید تعریف بلاغت علمای سخن بلاغت را چنین تعریف کردهاند: «بلاغت عبارت است از مطابقت مقال با مقتضای حال، یعنی اگر شرایط و موقعیت، طول کلام را اقتضا نماید سخنور باید گفتار خود را طولانی کند و نیز هنگامی که کوتاهی سخن بایسته است، بد کمگویی بسنده نماید.
نکته مهم دیگر ـ که بیشتر به کار جستوجوگران سایر کلام علوی به جز نهجالبلاغه میآید ـ این است که سید رضی در کتاب خود کمیت سخنان نقل شده و منسوب به علی علیهالسلام را بیشتر از اقوال مهجور و یا فراموش شده حضرت در اوراق دیگر تاریخی نمیداند.
» (25) دکتر طه حسین و نویسنده پرکار و دانشور و در یکی از سخنان خود پس از نقل کلامی از علی علیهالسلام در پاسخ مردی که در واقعه جمل - درباره قضاوت میان طرفین جنگ - دچار تردید شده بود و میگوید: «من پس از وحی و سخن خدا و جوابی شیواتر و باشکوهتر از این جواب ندیده و نمیشناسم.
» (35) در جایی دیگر هنگامی که به مقایسه اجمالی میان بخشی از کلام علی علیهالسلام با سخنان معروف ابن نباته، خطیب قرن چهارم، میپردازد، نظر خود را چنی ابراز میدارد: «آگاهان به علم فصاحت و بلاغت اگر به این گفتار علی علیهالسلام به دیده انصاف بنگرید، میدانند که یک سطر از نهجالبلاغه با هزار سطر از سخنان معروف ابننباته برابر است."