چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه راهبردهای کنترل فکر و خلاقیت با باورهای فراشناختی در دانشآموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان بجنورد است. روش پژوهش از حیث هدف در دسته تحقیقات بنیادی و از حیث روش در دسته تحقیقات توصیفی همبستگی قرار میگیرد. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان بجنورد در سال تحصیلی 1402-1401 که تعداد آنها 2500 نفر میباشد و 1200 نفر از این دانشآموزان در مقطع متوسطه اول مشغول به تحصیل میباشند. با توجه به حجم جامعه و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 297 نفر انتخاب شدند. که با در نظر گرفتن ریزش به 320 نفر افزایش پیدا کرد. در نهایت تعداد 300 نفر مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. روش نمونهگیری به صورت خوشهای چند مرحلهای بود. بدین شکل که از بین کلیه مدارس دخترانه مقطع متوسطه که کلا 15 مدرسه بود 5 مدرسه به صورت تصادفی انتخاب و در هر مدرسه 3 کلاس به صورت تصادفی انتخاب شد. سپس به دانشآموزانی که جهت انجام این پژوهش اعلام آمادگی کرده بودندبه تعداد 320، پرسشنامههای باورهای فراشناختی ولز (2009)، پرسشنامه راهبردهای کنترل فکر آلگرابل و مارتیتز (2005) و پرسشنامه خلاقیت رندسیپ (1979)، ارائه گردید.
پس از تکمیل و جمعآوری دادههای پرت جدا شد و در نهایت 300 پرسشنامه به وسیله نرم افزار SPSS , 20 مورد بررسی قرار گرفت که در سطح توصیفی از شاخصهایی مانند میانگین، واریانس، انحراف استاندارد و فراوانی و... و برای آزمون فرضیههای پژوهش از تحلیل رگرسون چند گانه با روش گام به گام و همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج نشان داد که در فرضیه اصلی یعنی بین راهبردهای کنترل فکر و خلاقیت با باورهای فراشناختی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان بجنورد رابطه وجود دارد. در بهترین مدل برای تعیین میزان باورهای رواشناختی، مقدار ضریب همبستگی چندگانه متغیرهای پیشبین با متغیر ملاک 408/0 بوده که نشان دهنده رابطه در حد متوسط بین متغیرهای پیشبین و متغیر ملاک است و مقدار ضریب تعیین نیز 167/0 بوده که بیانگر این مطلب است که 17 درصد از تغییرات (واریانس) باورهای فراشناختی به متغیرهای پیشبین کنترل فکر و خلاقیت مربوط است. (000/0=P، 742/29=F). همچنین ضرایب رگرسیون نشان میدهد که کنترل فکر و خلاقیت بر باورهای فراشناختی موثر است و خلاقیت سهم بیشتری در این زمینه دارد. بر این اساس فرضیه اصلی پژوهش مبنی بر وجود رابطه بین کنترل فکر و خلاقیت با باورهای فراشناختی دانشآموزان مقطع متوسط شهر بجنود تایید میگردد. در فرضیه فرعی اول یعنی «بین راهبردهای کنترل فکر با باورهای فراشناختی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان بجنورد رابطه وجود دارد.»، نتایج آزمون نشان داد این رابطه معنادار میباشد، بنابراین فرضیه فرعی اول مورد تایید است. و در فرضیه فرعی دوم یعنی «بین خلاقیت با باورهای فراشناختی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان بجنورد رابطه وجود دارد» نتایج آزمون نشان داد این رابطه معنادار میباشد، بنابراین فرضیه فرعی دوم مورد تایید است. در نتیجه میتوان ادعا کرد که برای بالا بردن سطح باورهای مثبت فراشناخت باید به دو مسئلهی راهبردهای مثبت کنترل فکر و پرورش خلاقیت در دانشآموزان توجه کرد.