چکیده:
زمینه و هدف: هویّت و رسوم ایرانی- اسلامی بیانگر خصوصیّات فرهنگی و مشخصّات این مرز و بوم است. موضوعی که باید در تمامه وجههای زندگی، به خصوص در عرصۀ معماری و شهرسازی پدیدار گردد. دستیابی به معماری با هویّت، موضوعی ارزشمند و پُراهمیّت در معماری معاصر ایران است. چرا که در گذشته معماری ایرانی و اسلامی یکی از تأثیرگذارترین سبکهای معماری در جهان بود؛ معماران ایرانی با به کار گرفتن هوش و ذکاوت خود و در نهایت هنرمندی، با توجه به شرایط جغرافیایی، آب و هوایی و فرهنگی هر منطقه، این عناصر معماری را توسعه میدادند و در جهت برقراری آسایش مردم میکوشیدند. این مقاله بهدنبال ایجاد چارچوب فکری مناسبی برای این بحث در زمینۀ معماری میباشد.روش بررسی: روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش با توجّه به حیث نوع به اهداف آن کاربردی میباشد و از حیث راهبرد تحقیقی با توجه بر مبنای آن از روش توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده و به منظور گردآوری اطلاعات و دادهها از روش کتابخانهای بهره گرفته شده است. جهت تحلیل نظریهها از استدلال منطقی برای مستندات متون صورت گردیده که در این روش تلاش میشود مباحث راهبرد کیفی و مفهومی در این پژوهش تسرّی داده شود.یافتهها و نتیجهگیری: نتیجۀ پژوهش نشان میدهد که اگر مبانی و راههای تجلّی اصول و عناصر معماری ایرانی- اسلامی، مورد توجّه معماران قرار گیرد، میتواند پاسخگوی نیازهای انسان معاصر نیز باشد.
Iranian-Islamic identity and customs express the cultural characteristics and characteristics of this border and environment. A topic that should appear in all aspects of life, especially in the field of architecture and urban planning. Achieving architecture with identity is a valuable and important issue in contemporary Iranian architecture. Because in the past, Iranian and Islamic architecture was one of the most influential architectural styles in the world; By using their intelligence and ingenuity and ultimately artistry, according to the geographical, climatic and cultural conditions of each region, Iranian architects developed these architectural elements and tried to establish the comfort of the people.This article seeks to create a suitable intellectual framework for this debate in the field of architecture. The research method used in this research is practical in terms of type and its goals, and in terms of research strategy, based on it, the descriptive-analytical method was used, and the library method was used to collect information and data. In order to analyze the theories, a logical argument has been made for the documentation of the texts, and in this method, the issues of qualitative and conceptual strategy are tried to be disseminated in this research.In this way, based on the elements of traditional Iranian architecture that were stated in the theoretical foundations of the research, the summary and suggestion of the components presented in the selection, appropriate and desirable design of the city with the purpose of identity has been presented. The result of the research shows that if the foundations and ways of manifesting the principles and elements of Iranian-Islamic architecture are paid attention to by architects, it can also meet the needs of contemporary people.
خلاصه ماشینی:
چرا که در گذشته معماری ایرانی و اسلامی یکی از تأثیرگذارترین سبک های معماری در جهان بود؛ معماران ایرانی با به کار گرفتن هوش و ذکاوت خود و در نهایت هنرمندی ، با توجه به شرایط جغرافیایی، آب و هوایی و فرهنگی هر منطقه ، این عناصر معماری را توسعه می دادند و در جهت برقراری آسایش مردم می کوشیدند.
یافته ها و نتیجه گیری : نتیجۀ پژوهش نشان می دهد که اگر مبانی و راه های تجلّی اصول و عناصر معماری ایرانی - اسلامی ، مورد توجّه معماران قرار گیرد، می تواند پاسخگوی نیازهای انسان معاصر نیز باشد.
تیبالدز در کتابش بر توجّه به بناهای تاریخی و راز ماندگاری آنها تأکید کرده و معتقد است که ساخت و سازهای جدید شهری بایستی به گونه ای باشند که همانند ابنیه گذشته در یاد و خاطرة مردم جاودانه گردند و بر دوری جستن از «سبک بین المللی »، که سبب همانندی شهرها می گردند، تأکید می کند زیرا این سبک اجازة ظهور فرهنگ را در بناها نمی دهد و نتیجۀ آن ظهور فضاهایی نامتناسب با شرایط اقلیمی ، فرهنگی و اجتماعی هر شهر می باشد (امیریاراحمدی ، ١٣٨٢: ٣).
٩ اصل اخلاق گرایی معماری سنتی ایران اخلاقیات و اخلاق گرایی را در طراحی و ساخت بناها به عنوان یکی از مهمترین اصول مد نظر داشته است ١٠ اصل طراحی جمعی همواره جنبه های اجتماعی زندگی اجتماعی را مد نظر قرار داده است ٢- عناصر معماری ایرانی و اسلامی استفاده از الگوها در طراحی منجر به شکل گیری کیفیتی آشنا و مأنوس میشود که کریستوفر الکساندر١آن را کیفیت بدون نام مینامد (کریستوفر، ١٣٨٦).