چکیده:
در سالهای اخیر وقوع حوادث طبیعی متعدد از جمله زلزلههای مهیب، سیلهای وحشتناک، طوفانهای فصلی، خشکسالی، رانشهای مکرر زمین، بارش برف سنگین، برودت هوا و یخبندان، آتشسوزیهای وسیع جنگلها، بهمن و سایر حوادث طبیعی گوناگون در کشور باعث شده، ایران یکی از کشورهای آسیبپذیر جهان از حیث رخداد حوادث طبیعی محسوب شود. علاوه بر این حوادث، وقوع حوادث انسانساختی همچون آتشسوزیهای منازل و اماکن تجاری و صنعتی، تصادفات جادهای و حوادث ترافیکی، انفجارات، خفگی ناشی از گاز گرفتگی (CO2)، حوادث ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی در منزل و یا محل کار و غیره که در همه آنها به نحوی دخالت بشر و عدم رعایت استانداردهای ایمنی مشهود بوده، به طور مرتب در مناطق و شهرهای مختلف کشور مشاهده میشود. در این نوشتار با اشاره به نقش شهرداریها و سازمانها و واحدهای تابعه آن به خصوص ایستگاههای آتشنشانی در افزایش ایمنی شهری، به لزوم توجه ویژه به نقش برجسته ایستگاههای آتشنشانی در مدیریت بحران اشاره خواهد شد. این تحقیق با هدف تعیین نقش ایستگاههای آتشنشانی در مدیریت بحران اعم از سانحه حریق، زلزله و سیل و... تهیه گردید. این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی، بر اساس ماهیت و روش تحقیق، کتابخانهای و توصیفی است. همچنین روش تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روشهای تصمیمگیری چندمعیاره (MCDM) و سیستم اطلاعات مکانی (GIS) و همچنین توصیفی و استنباطی میباشد. همچنین بر اساس نتایج پژوهش در شاخصهای ارتباط و دسترسی به تجهیزات و ایمنی، بیشترین بعد آسیبپذیر، دوری از مراکز امداد و نجات و ایستگاههای آتشنشانی و همچنین کمبود خودروهای امدادرسان و کمبود تجهیزات پزشکی است. بنابراین، پیشنهادهایی مانند مکانیابی بهینه ایستگاههای آتشنشانی، نظارت بیشتر شهرداری بر ساخت و سازهای مقاوم و استفاده از مصالح مقاوم در برابر بحرانهای طبیعی و آتشسوزی و... ارائه میگردد.