چکیده:
اﯾﻨﺴﺘﺎﮔﺮام ﯾﮑﯽ از ﭘﺮﻣﺨﺎﻃﺐﺗﺮﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در اﯾﺮان اﺳﺖ ﮐﻪ در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل اﺧﯿﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮی ﺑﺮای ﻇﻬﻮر ﺳﻠﺒﺮﯾﺘﯽﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﺷﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﯾﻨﺴﺘﺎﮔﺮام در ﻇﻬﻮر ﺳﻠﺒﺮﯾﺘﯽﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ و دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﺰه ﺷﺪن ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﻠﺒﺮﯾﺘﯽ در ﻣﯿﺎن ﮐﺎرﺑﺮان اﯾﺮاﻧﯽ اﯾﻨﺴﺘﺎﮔﺮام اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺴﯿﺎری از اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﭘﯿﺪاﯾﺶ ﻓﻨﺎوری و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ، ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺠﺎزی ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﺒﮑﻪ ای ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ اﻓﺮاد از ﻣﺠﺮای آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﮐﻨﺶ ارﺗﺒﺎﻃﯽ دارﻧﺪ، در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﺷﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﯾﻨﺴﺘﺎﮔﺮام ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎﯾﺶ از اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﻣﺴﺘﺜﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﮐﯿﻔﯽ ﻗﻮم ﻧﮕﺎری ﻣﺠﺎزی و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮی ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ، ﺳﻪ ﺳﻠﺒﺮﯾﺘﯽ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﮐﺎرﺑﺮان اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ ﭘﺮﻃﺮﻓﺪار ﺷﺪه اﻧﺪ را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داده اﯾﻢ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺳﻠﺒﺮﯾﺘﯽﻫﺎی ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﭼﻮن اﯾﺠﺎد ﺣﺎﺷﯿﻪ و رﺳﻮاﯾﯽ ﺧﻮد، ﮐﺎﻻﯾﯽ ﮐﺮدن ﺑﺪن و زﯾﺒﺎﯾﯽ و ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻣﺼﺮف ﮔﺮاﯾﯽ اﻓﺮاﻃﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ در ﻣﯿﺎن ﮐﺎرﺑﺮان ﺷﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﯾﻨﺴﺘﺎﮔﺮام ﻃﺮﻓﺪارن ﺑﺴﯿﺎری ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻨﺪ.
خلاصه ماشینی:
نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که سلبریتیهای مورد مطالعه با تأکید بر مؤلفه هایی چون ایجاد حاشیه و رسوایی خود، کالایی کردن بدن و زیبایی و تأکید بر مصرف گرایی افراطی توانسته اند در میان کاربران شبکه اجتماعی اینستاگرام طرفدارن بسیاری پیدا کنند.
به همین منظور در این پژوهش از روش کیفی قوم نگاری آنلاین 3 که شبکه های اجتماعی و بستر اینترنت را به مثابه نوعی محیط یا فرهنگ مورد مطالعه قرار می دهد، به عنوان ابزار تحلیلی برای پرداختن به موضوع پژوهش استفاده می کنیم و در نهایت در پی پاسخگویی به این سؤالات هستیم که سلبریتیها از شبکه اجتماعی اینستاگرام چه استفاده هایی می کنند و خود را با چه مؤلفه هایی به مخاطبان معرفی می کنند؟ 2- پیشینه پژوهش پژوهش درباره سلبریتیها و نحوه تأثیرگذاری و تعامل آنها با جامعه ایرانی بحث تازه ای است و به همین دلیل تحقیقاتی که در این عرصه در جامعه ما صورت گرفته، قدمت چندانی ندارد.
همچنین در سال 1399، اسلامی و همکاران در پژوهشی تحت عنوان «سلبریتیهای مجازی؛ غریبه های آشنا در عصر رسانه های اجتماعی گونه شناسی زنان مشهور ایرانی در اینستاگرام» به بررسی خرده سلبریتیهای زن ایرانی که در فضای اینستاگرام مشهور هستند، پرداخته و آنها را به چند دسته طبقه بندی نموده که از جمله این طبقه بندی ها می توان به برند سازی، انتشار مداوم زندگی روزمره، واقعی جلوه دادن برخی امور و یک شبه راه صد ساله را طی کردن اشاره کرد.