چکیده:
امیر المؤمنین علی(ع)با ملاحظه روایات پرشمار آن حضرت در حوزه تفسیر قرآن و اعتراف دانشمندان برجسته دنیای اسلام،سرآمد مفسران و پیشتاز نسبت به دیگر صحابه در تفسیر بوده است،امام(ع)از روشهایی چند در تفسیر استفاده کرده است:تفسیر قرآنبهقرآن، استناد به سخن رسول الله(ص)-که همان تفسیر مأثور است-تفسیر واژگانی قرآن،ارائه نمونهها و مصادیق آیات قرآن،بهره گرفتن از تاریخ در تفسیر و بیان غریب القرآن از راهکارهای حضرت علی(ع)در بیان آیات قرآن کریم است که در این مقاله به آنها پرداخته میشود.
خلاصه ماشینی:
"تفسیر قرآن و روش آن در نگاه امام علی(ع) دکتر رضا فرشچیان عضو هیأت علمی دانشگاه شهید باهنر چکیده امیر المؤمنین علی(ع)با ملاحظه روایات پرشمار آن حضرت در حوزه تفسیر قرآن و اعتراف دانشمندان برجسته دنیای اسلام،سرآمد مفسران و پیشتاز نسبت به دیگر صحابه در تفسیر بوده است،امام(ع)از روشهایی چند در تفسیر استفاده کرده است:تفسیر قرآنبهقرآن، استناد به سخن رسول الله(ص)-که همان تفسیر مأثور است-تفسیر واژگانی قرآن،ارائه نمونهها و مصادیق آیات قرآن،بهره گرفتن از تاریخ در تفسیر و بیان غریب القرآن از راهکارهای حضرت علی(ع)در بیان آیات قرآن کریم است که در این مقاله به آنها پرداخته میشود.
در آغاز مقاله از مقام امام(ع)در تفسیر قرآن سخن به میان آمده است و بویژه به کتابهای اهل سنت مراجعه شده و مقام آن جناب در تفسیر در آثار آنان جستجو،و مشاهده گردیده که فراوانی روایات تفسیری ایشان،چگونه همگان را به اعتراف به پیشتازی علی(ع)در این حوزه وادار نموده است؛اگرچه برخی اندک نیز با توجیهاتی بیپایه در کمرنگ کردن نقش آن حضرت تلاش کردهاند.
23 ابن ابی الحدید در بیان بند اخیر سخن حضرت(ع)گوید:مراد این است که آیات قرآن در دلالت بر خدا و صفاتش اختلافی ندارد و متناقض نیست؛یعنی در قرآن آیاتی مختلف نیست که مثلا برخی دلالت بر علم خدا به همه دانستنیها داشته باشد و دیگری چنین نباشد.
76 الهیکم التکاثر از دیگر نمونههای استفاده از تاریخ و فضای نزول آیات در تفسیر علی(ع)،سخن از تفسیر آیات سوره التکاثر است:«الهیکم التکاثر حتی زرتم المقابر» ابن ابی الحدید یادآور میشود که در تفسیر حتی زرتم المقابر دو نظر وجود دارد: یکی تأویل آیه به اینکه شما عمر خود را سپری کردید در افتخار به اولاد و اموال تا اینکه مرگ به سراغتان آمد."