چکیده:
گردشگری خانه های دوم یکی از انواع گردشگری که به طورخاص با مردم محلی در ارتباط است و از این نظر، اثرات این نوع گردشگری و مدیریت درست آن، اهمیت دارد. هدف از این تحقیق بررسی اثرات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی گسترش خانه های دوم در نواحی روستایی شهرستان سوادکوه شمالی می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظرروش، توصیفی-تحلیلی می باشد. اطلاعات و داده های مورد نیاز در مورد اثرات توسعه خانه های دوم از طریق مطالعات میدانی و پیمایشی جمع آوری گردید جامعه آماری این پژوهش، مردمان بومی ساکن در روستاهای شهرستان سوادکوه شمالی هستند که شامل 4 روستا از بخش مرکزی دهستان شرق و غرب شیرگاه و 3 روستا از بخش نارنجستان دهستان هتکه با جمعیت 1620 نفر می باشد که 354 نفر به عنوان نمونه انخاب گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد که شکل گیری و گسترش پدیده خانه های دوم تاثیرات چشمگیری بردگرگونی های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی داشته است. نتایج نشان داد که بیشترین تاثیر گسترش خانه های دوم مربوط به اثرات اقتصادی با میانگین(M=3.66) و کمترین تاثیر را اثرات زیست محیطی با میانگین (M=2.96) داشته است. همچنین یافته ها نشان داد که از بین اثرات مثبت و منفی، بیشترین تاثیر گسترش خانه های دوم مربوط به اثر اقتصادی منفی با (M=4.12) وکمترین تاثیر را اثر مثبت زیست محیطی با میانگین(M=2.82) داشته است.
خلاصه ماشینی:
در هر حال پديده جديد و روبه رشد خانه هاي دوم علاوه بر مردم عادي، به تازگي مورد توجه دولت نيز قرار گرفته ، چرا که ساخت خانه هاي ويلايي و آپارتماني در محيط هاي روستايي، ساخت و ريخت روستاها را تغيير داده ، باعث تغيير کاربري باغات و زمين هاي کشاورزي، تعرض و تجاوز به حريم رودخانه ها، تغيير چشم انداز روستايي، افزايش مقاومت هاي اجتماعي در برابر ورود افراد جديد، افزايش فشار جمعيتي بر روستا، کاهش يا تغيير ارزش هاي سنتي روستا و ارائه ايده ها و ارزش ها و سبک هاي جديد رفتاري و زندگي شده و به نظر ميرسد بر کارکرد آن نيز تأثيرگذار خواهد بود.
در گردشگري روستايي از منابع روستايي(مانند فرهنگ و سنن اجتماعي، ساختمان هاي تاريخي، غارها، شرايط آب و هوايي که براي ساير فعاليت هاي اقتصادي قابليت بهره برداري ندارند)استفاده شده ، گردشگري حتي در سکونتگاه هاي روستايي که فاقد زمين هاي زراعياند و در نواحي کوهستاني قرار گرفته اند با بهره گيري از منابع طبيعي و فرهنگي ميتواند به توسعه روستايي کمک کند، ميتوان گفت از اين ديدگاه توريسم روستايي به عنوان راهبردي است که علاوه بر اينکه اهداف توسعه روستايي از جمله کاهش فقر و امنيت غذايي، افزايش اشتغال و درآمد و جلوگيري از تخريب محيط زيست را برآورده ميسازد، ميتواند زمينه استفاده بهينه از منابع روستايي از منابع (مانند شرايط آب و هوايي، آداب و سنن ، فرهنگ و چشم انداز و مناظر طبيعي) را فراهم آورد(عليپور، .
- Anette hay& Gustav Visse, 2014, Socio-cultural and socio-economic features of second homes in rosendal, South Africa, Bulletin of Geography, Socio–economic Series No, 26(2014) pages157–166.
, & Clark, G, (2018), Environmental impacts of second homes in rural areas: A systematic review, Environmental Management, 62(4), 678-692.