چکیده:
مقالۀ حاضر با رویکردی شناختی به تحلیل نقادانۀ استعارههای مفهومی بهعنوان نمودهای زبانی در متن که توسط لیکاف و جانسون (1980) ارائه شده است میپردازد. هدف اصلی، نشاندادن آن است که استعارههای مفهومی محدود به تجربیات جسمانیشدۀ ذهن نبوده، بلکه عوامل مهم دیگری همچون روابط زمانی، مکانی و اجتماعی هر موقعیت یا قالب در شکلگیری و کاربرد استعارهها دخیل هستند. بدین منظور، این مقاله متن ادبی را بهسبب ایجاد موقعیتها یا قالبهای متعدد در دو بعد متنی (شخصیتهای داستان) و فرامتنی (خواننده) بستری مناسب برای آزمون یافتهها و نظریات زبانشناختی مییابد. در این راستا، نظریۀ قالببنیاد بافتی پیتر استاکول (2002) بهعنوان ساختار روایی متن در روند خوانش و درک متن جهت بررسی مفهوم استعاری هویت و چگونگی نگاشت و دریافت آن توسط شخصیت و خواننده در رمان باقیمانده نوشتۀ تام مککارتی (2005) استفاده میشود. ابتدا کلاناستعارۀ موجود در داستان در هر بافتی استخراج شده، سپس مطابقت آن با بافت غالب بررسی میشود؛ آنگاه مقاله به بعد فرامتنی پرداخته و تعامل شناختی خواننده با قالبهایی را که متن رمان فراروی او قرار میدهد تحلیل میکند. پژوهش مقایسهای بین استعارههای مفهومی که خواننده حین خواندن بدانها میرسد با استعارههای مفهومی راوی داستان، مقیدبودن استعارۀ مفهومی به شرایط بافت یا قالب را اثبات میکند. نتایج پژوهش نشان میدهند که مفهوم هویت شامل دو نگاشت استعاری متفاوت برای شخصیت و مخاطب است و هرکدام به درک متفاوتی از آن میرسند.
The present article uses a cognitive approach to fiction and proposes a new and integrated model that examines the metaphorical concept of identity and shows how it is mapped and perceived by the character and reader in Tom McCarthychr('39')s novel The Remainder (2007). It draws on Lakoff and Johnsonchr('39')s theory of conceptual metaphor (1980) and the contextual frame theory developed by Peter Stockwell (2002). First, the mega-metaphor in the story is extracted, then its correspondence with the micro-metaphors in the text of the narrative, and the characterchr('39')s view from that point in different contexts of the story are examined. It then goes on to point out how the reader gets to know this issue while reading the work, and experiencing its various parts. The results show that the concept of identity consists of two different metaphorical mappings for the character and the reader, leading each one to a different understanding of it. It also emphasizes the effectiveness of this new cognitive tool in uncovering the hidden layers of literary works and the broad mental complexities at various levels, including narrator, character, and the reader.