چکیده:
هدف: هدف از این پژوهش، بررسی امکانسنجی اطلاعرسانی نسخ خطی موجود در کتابخانههای شهر شیراز با استفاده از سیستم اطلاعاتی جغرافیایی (جیآیاس) است. با توجه به این که اطلاعرسانی نسخ خطی در کتابخانهها هوشمند نیستند و اطلاعات کتابشناختی یا نسخهشناسی برخی از کتابها در فهرستگانهای موجود ناقص است و در نتیجه پیدا کردن مکان کتابخانهای که یک نسخه خطی خاص در آن مکان موجود است، مستلزم صرف کردن زمان نسبتاً طولانی برای کاربران است؛ بنابراین، برای برطرف کردن بخشی از این مشکلات و پیشگیری از اتلاف وقت و هزینه، میتوان با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (جیآیاس) یک نقشه هوشمند ساخت و نحوه دسترسی پژوهشگر به یک نسخه خاص را تسهیل نمود.روش پژوهش: در این پژوهش از روش پیمایشی و شیوه کتابخانهای استفاده شده و 9414 نسخه خطی موجود در 7 کتابخانه و 140 نسخه خطی دیگر موجود در 6 کتابخانه خصوصی مورد بررسی قرار گرفته است.یافتهها و نتایج: در مطالعه موردی، یک عنوان نسخه خطی انتخاب شد و مورد آزمون قرار گرفت. پس از ورود اطلاعات این کتاب به جیآیاس، محل نگهداری و تعداد موجودی آن نسخه بر روی نقشه با دایرهای مشخص گردید. مطابق با اطلاعات سیاهه وارسی، تمامی مدیران و کارشناسان بخشهای نسخ خطی کتابخانههای مورد مطالعه با اجرایی شدن این سیستم هوشمند در کتابخانهها صد درصد موافق بودهاند و هر 7 کتابخانه مورد مطالعه از نظر بودجه مالی و سیستمهای نرمافزاری توان راهاندازی این سیستم هوشمند را دارند. از میان 70 نفر پژوهشگر مراجعهکننده به بخشهای نسخ خطی کتابخانهها، نیمی از آنان با جیآیاس اصلاً آشنایی نداشتند. از دیدگاه تمامی مراجعان، کاربرد این سیستم هوشمند جهت سهولت استفاده از نسخ خطی در کتابخانهها ضرورت دارد و مورد تأکید آنان است. نتیجه مطالعه موردی که مورد تأیید بودن این سیستم هوشمند توسط مدیران و کارشناسان بخشهای نسخ خطی کتابخانههای مورد مطالعه بوده را میتوان به دیگر کتابخانههای کشور که دارای نسخ خطی هستند، تعمیم داد و چنین نتیجه گرفت که امکان اجرای سیستم هوشمند جغرافیایی در بخشهای نسخ خطی کشور برای توسعه امر اطلاعرسانی نسخ خطی توسط کتابخانهها و برای سهولت دسترسی کاربران به نسخههای مورد نیاز خود امکانپذیر و ضروری است. همین طور با توجه به هزینه اندک اجرای سیستم هوشمند جیآیاس، این تکنولوژی تقریباً برای تمامی کتابخانههای کشور کاربردی است.
Objective: This research is intended to examine the feasibility of publicizing the manuscripts available in the libraries of Shiraz using Geographical Information System (GIS). Given the fact that publicizing manuscripts in libraries is not smart and the bibliographic or codicological information of some books in the existing catalogs is incomplete, and as a result, finding the location of the library where a particular manuscript is available requires spending a relatively long time, therefore, therefore in order to solve some of these problems and to prevent wasting time and money, a smart map can be devised with the help of Geographic Information System (GIS) and facilitate the researcher’s access to a specific manuscript.Research Method/Approach: In this research, survey method and library procedure were used and 9414 manuscripts available in 7 libraries and another 140 manuscripts available in 6 private libraries were examined.Findings and Conclusions: In the case study, a manuscript title was selected and tested. After entering the information of this book into GIS, the storage location and the quantity of that manuscript were marked on the map with a circle.According to the information of the checklist, all the managers and experts of the manuscript departments of the studied libraries have fully agreed with the implementation of this smart system in the libraries, and all 7 libraries studied are capable of putting this system into operation in terms of financial budget and software systems.Half of the 70 researchers referring to the manuscript departments of the libraries were by no means familiar with GIS. From the viewpoint of all clients, the use of this smart system is necessary for the ease of using manuscripts in libraries and is emphasized by them. The result of the case study of this smart system that was approved by the managers and experts of the manuscript departments of the examined libraries can be generalized to other libraries throughout the country where manuscripts are preserved and it can be concluded that the implementation of the smart geographical system in manuscript departments of the country is possible and necessary for the development of publicizing manuscripts by libraries and for the users’ easy access to the manuscripts they require. Also, in respect to the low cost of implementation of a smart GIS system, this technology is applicable to almost all libraries nationwide.
خلاصه ماشینی:
com چکیده هدف : هدف از این پژوهش ، بررسی امکان سنجی اطلاع رسانی نسخ خطی موجود در کتابخانه های شهر شیراز با استفاده از سیستم اطلاعاتی جغرافیایی (جیآیاس ) است .
پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان سنجی استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (جیآیاس ) برای دسترسی آسان به نسخ خطی با مطالعه موردی در کتابخانه های شهر شیراز انجام شده است .
در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (جیآیاس )، تحلیل های درستی در رابطه با موقعیت کتابخانه ، نحوه پراکندگی جغرافیایی نسخ خطی در کتابخانه ها و توزیع سیستم آمد و شد به عنوان مهمترین موارد در انتخاب کتاب های مورد نظر هر پژوهشگر از کتابخانه و همچنین کاربرد مناسب این نرم افزار در بررسیهای جدید در این زمینه نشان داده شود.
به دلیل این که اطلاع رسانی نسخ خطی در کتابخانه ها هوشمند نیستند و همچنین به دلیل تلف شدن زمان بسیار زیاد کاربران برای پیدا کردن مکان کتابخانه ای که یک نسخه خطی خاص در آن مکان موجود است و همچنین نقص اطلاعات کتابشناختی یا نسخه شناسی برخی از نسخه ها در فهرستگان های موجود، میتوان با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (جیآیاس ) یک نقشه هوشمند ساخت و بخشی از این مشکلات را برطرف و از اتلاف زمان ، هزینه و ...