چکیده:
اسرائیلیات عقاید و داستانهای خرافی است که در برخی از تعالیم امتهای پیشین به خصوص بنیاسرائیل ریشه دواندهاند و توسط یهودیان به ظاهر مسلمان به متون دینی مسلمانان راه یافته و موجب انحرافاتی در متون دینی و حدیثی امت اسلامی شده است. راهیابی این جعلیات به منابع اسلامی موجب ایجاد شبهات و رواج خرافات بسیاری در میان مسلمانان شده که نه با قرآن و نه با سنت نبوی هیچگونه سنخیتی نداشته و ندارد، اگرچه امروزه حساسیت نسبت به اسرائیلیات بیش از هرزمان دیگر است، اما آمیختگی نامرئی و جاری ابعاد گوناگون حیات فرهنگی ما خصوصا از بعد باورها و برداشتهای دینی با باورهای برخاسته از اسرائیلیات، نیازمند به بازنگری جدی محسوس میباشد؛ در این مقاله که با روش توصیفی _ تحلیلی تدوین یافته است، سعی در آشکار ساختن تناقضات موجود میان این سلسله از روایات با قرآن و سنت شده است. مهمترین نتیجهی برآمده از این تحقیق این است که باورهای منفی دربارهی زنان و خرافهها در داستان آفرینش حضرت حوا در برخی از تفاسیر، ریشه در اسرائیلیات و روایات مجعول دارد و آنچه موجب برداشت و فهم نادرست در این حوزه شده است، همین نفوذ و رخنه است.
AbstractIsraʼiliyyat (Israelisms) are superstitious beliefs and stories that have taken root in the teachings of some previous nations, especially the Children of Israel, and have been introduced into the religious texts of Muslims by Jews pretending to be Muslims, and have caused deviations in the religious texts and hadiths of the Islamic Ummah. The introduction of these forgeries into Islamic sources has caused suspicions and the spread of many superstitions among Muslims, which have nothing to do with the Quran or the Prophetic Sunnah. Various aspects of our cultural life, especially from the perspective of religious beliefs and perceptions with beliefs arising from Israel, need a serious revision. In this article, which has been conducted through a descriptive-analytical method, an attempt has been made to reveal the contradictions between this chain of narrations with the Quran and the Sunnah. The most important result of this research is that the negative beliefs about women and superstitions in the story of the creation of Eve in some interpretations, have roots in Israʼiliyyat (Israelisms) and fake traditions, and what has caused the wrong perception and understanding in this area is this penetration.
خلاصه ماشینی:
این مقاله که به روش عقلی و نقلی و پردازش اطلاعات و به صورت توصیفی و تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانهای جمع آوری شده، برای آشکار ساختن تناقضات میان این روایات با قرآن و سنت تدوین شده است تا به این سوال پاسخ دهد که تناقضات میان اسرائیلیات با منابع اسلامی در مواجهه با داستان حضرت حوا چگونه است؟ و چه شبهاتی در این زمینه وجود دارد؟ و راه پاسخ به آنها چیست؟ با تتبع صورت یافته مشخص گردید: کتاب و مقالهای که بهطور کامل و مستقل به این موضوع پرداخته باشد، نگاشته نشده؛ گرچه تحقیقاتی در قالب عناوین ذیل در مورد نفوذ اسرائیلیات در منابع اسلامی تدوین یافته است: - مقالهی «اسرائیلیات در تاریخ طبری» اثر سیدجعفرمرتضی عاملی کیهان اندیشه، 13۶8 شمارهی 2۵؛ - مقالهی «آفرینش زن در قرآن و روایات» نوشتهی اعظم فرجامی پژوهش زنان، 138۵ شمارهی ۴ (پیاپی1۶)؛ - مقالهی «بازتاب اسرائیلیات در قصههای حضرت آدم براساس متون تاریخی» تالیف عسکری ابراهیمی جویباری، فقه و تاریخ تمدن، پاییز 1389، سال هفتم، شمارهی 3.
۳۱۰ق)، مفسر مشهور اهلسنت، در تفسیر روایی خود (که آغشته به روایات اسرائیلی است)، در ذیل آیهی شریفه وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ (بقره:3۵) میگوید: «درست آن است که گفته شود خداوند متعال آدم و همسرش را از درخت مخصوصى از درختان بهشت، که با دیگر درختان متفاوت است نهى فرمود؛ آنگاه آنان مخالفت ورزیدند و هیچ اطلاعى از نوع آن درخت بهطور مشخص نداریم؛ زیرا خداوند شاهدى در قرآن کریم و سنّت معتبر در این رابطه براى بندگانش قرار نداده است، پس آنان از کجا به این مطلب آگاهى پیدا کنند؟ و گفته شده که درخت انگور بوده است و نیز گفته شده که درخت انجیر بوده است و هر کدام از آنها ممکن است.