چکیده:
تحولات دنیای امروز و بحران شیوع کرونا، برنامههای درسی آموزش عالی افغانستان را به چالش کشید و این تحولات در برنامه درسی قابللمس است. دانشجویان با استفاده از فناوری و کلیک نمودن میتوانند در خانه آموزش ببیند و به تدریس استاد که هزاران کیلومتر دورتر است بهطور زنده و ناهمزمان گوش دهند. هدف این مطالعه بررسی تحولات کلی شکلگیری برنامههای درسی در شرایط بحران کووید-۱۹ (کرونا) و شناسایی فرصتهای آینده آموزش عالی افغانستان است. روش بررسی مطالعه، مرور مقالهها و پایگاههای مربوط برنامه درسی آموزش عالی افغانستان بوده و از روش تحلیل محتوا استفادهشده است. سیستم آموزش عالی افغانستان مرکزی است. در سال ۱۳۸۵ برنامههای درسی آموزش عالی افغانستان از شکل کلاسیک به سیستم مدرن انتخاب واحد تبدیل شد. در سال ۱۳۹۲ برنامههای درسی برخی رشتههای دانشگاههای مرکزی موردبازنگری قرار گرفت. در ۱۳۹۶ کمیتههای برنامه درسی در سطح دانشگاهها ایجاد شدند و در زمستان سال ۱۳۹۹ نخستین رهنمود توسعه و بازنگری تدوین و تصویب شد. بعد از برگزاری جلسات، برنامههای درسی شش دانشکده (عمرانی، حقوق-علوم سیاسی و روابط بینالمللی، فقه و قانون، آموزش اسلامی، کشاورزی و رشتههای مختلف دانشکده تربیتمعلمان) مورد توسعه و بازنگری قرار گرفت و بعد از تصویب به تمام دانشگاهها افغانستان جهت تطبیق ارسال شدند؛ ایجاب میکند که کمیتههای برنامههای درسی با مسئولیت و صلاحیت تقویت شود. بحران شیوع کرونا استادان و دانشجویان آموزش عالی را از نگاه آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شدیدا آسیبپذیر کردند و برنامههای درسی ازلحاظ (اهداف، محتوا، فعالیتهای یادگیری و ارزشیابی) به شیوه درست آن تطبیق نشد؛ اما در ضمن بحران کرونا فرصتی ایجاد کرد که توجه رهبری آموزش عالی و دانشگاهها را به سرمایهگذاری در بخش فناوری جلب شد و در حیطه زیرساختهای فناوری، خطمشیهای طولانیمدت، ارتقای مهارتها و ظرفیتهای استادان و دانشجویان برنامههای تقویتی و آموزشی طراحی کند