چکیده:
قانونمندی یکی از مظاهر اصلی تمدن بشری است و هر جامعهای که موفق به تدوین
قانون خاصی برای خود شده راه پیشرفت را سریعتر پیمودهاست. در جامعة بدوی آیران
باستان نیز به مرور زمان شماری قوانین شرعی و عرفی شکل گرفت که متاثر از دین
زردشتی و فرهنگ جامعه بود. نام این مجموعه قوانین وندیداد بود و شامل مجموعهای از
بایدها و نبایدها دربارة روابط اجتماعی,» اقتصادی و دینی جامعه میشد. زمان و مکان سرایش
وندیداد را نمیتوان دقیقا مشخص کرد ولی با احتمال میتوان آن را مربوط به پیش از
اواخر قرن ۶ قبل از میلاد و در شرق یا شمال شرق فلات ایران دانست. این مجموعه قوانین
نشانگر وجود یک قدرت اجرایی صاحب نفوذ در این دوران است و خود قوانین را میتوان به
دو دستة اجباری (با عقوبت دنیوی) و اختیاری (با عقوبت اخروی) تقسیم کرد. مسئلة پژوهش
حاضر تعیین حدود تقریبی زمان و مکان سرایش اولیة وندیداد و بررسی متن آن و شناخت
قوانین و فتاوی موجود در آن است که برای شناخت جامعة اوستایی و نظام حاکم بر آن مفید
خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
ديـن زردشـتي کـه در زمـان نامشـخصي ، در جغرافيـاي نامشـخصي احتمـالا در شـرق ايـران (بنگريـد بـه بخـش دوم ) بســط يافــت نيــز بــه مــرور زمــان صاحــب احــکام و قوانينــي شــد کــه هم زمــان بــا پيشــرفت ايــن ديــن در جامعــه و افزايــش نيــروي سياســي اش تدويــن مي شــد.
هرچنــد نــکات بســيار مهمــي در پژوهش هــاي نامبــرده مطــرح شده اســت امــا بــه جــز کار دارمســتتر کــه بســيار قديمــي شــده و نيازمنــد بازنگــري مي باشـد، ايـن آثـار فاقـد بررسـي جامـع در متـن ونديـداد هسـتند کـه مـورد توجـه پژوهـش حاضـر اسـت .
٢١ برخــي چــون نيبــرگ ســعي داشــتند تــا نــگارش ونديــداد را در دوران حکومــت داريــوش يکــم يــا کمــي پــس از آن و پيــرو اصلاحــات حقوقــي او بداننــد٢٢ امــا بــه عقيـده ي جـان مانوئـل کـوک ، دون شـأن داريـوش اسـت کـه ونديـداد را مربـوط بـه زمـان او بدانيـم .
٢٤ در مجمــوع بــا توجــه بــه شــواهد جغرافيايــي منــدرج در متــن ونديــداد، مي تــوان گفــت کــه دسـت کـم مرحلـۀ نخسـت سـرايش ايـن اثـر (کـه لزومـا هم زمـان بـا نگارشـش نبـود)، بـه زمانــي مربــوط مي شــود کــه هنــوز ايرانيــان شــرقي زيــر ســلطۀ دولت هــاي نيرومنــد غربــي (چــون مــاد و هخامنشــي ) درنيامــده بودنــد و از آنهــا بي خبــر بودنــد.
امـا بـا توجـه بــه مندرجــات متــن آن ، مي تــوان گفــت کــه ونديــداد در ســرزمين هاي شــرقي و يــا شــمال شـرقي فـلات ايـران سـروده شـده اسـت .
org/articles/ avesa-holy-book Malandra , William.