چکیده:
نیاز انسانها به مواهب طبیعی،اقتصاد و معیشت در زندگی مادی،امری ضروری است و در این اصل کلی تفاوتی میان انسانها نیست.آنچه منشأ تفاوت در اخلاق اقتصادی انسانهاست نوع رفتار آنان در کسب روزی و معیشت و درآمد،و نیز چگونگی بهرهگیری و مصرف است.پیامبراعظم صلی الله علیه و آله در این دو عرصه(درآمد و مصرف)ویژگیهای درسآموزی دارد.ایشان در عرصه درآمد،همچون دیگران به فعالیتهایی مانند چوپانی،تجارت و زراعت اشتغال داشت،و ضمن این که از جلب روزی از راههای معنوی نیز غافل نبود،به وقت ضرورت،قرض هم میکرد.اهتمام آن جناب بر حلال بودن درآمد قابل توجه است.در عرصه مصرف نیز قناعت و ساده زیستی،عدالت و احتیاط در مصرف بیتالمال،پرهیز از اسراف و تبذیر،و بالأخره انفاق در راه خدا از اصول قابل توجه در سیره اقتصادی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله است.
خلاصه ماشینی:
"در عرصه مصرف نیز قناعت و ساده زیستی،عدالت و احتیاط در مصرف بیتالمال،پرهیز از اسراف و تبذیر،و بالأخره انفاق در راه خدا از اصول قابل توجه در سیره اقتصادی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله است.
کار و تلاش برای کسب روزی نگاهی به آغاز تا سرانجام زندگی پیامبراکرم صلی الله علیه و آله میتواند این واقعیت را تأیید کند که سرتاسر آن حضرت همراه با تلاش برای کسب روزی از راههای مشروع و در راستای حفظ عزت و پرهیز از تحمیل خود بر دیگران بوده است.
3 از دیگر اسباب معنوی جلب روزی در نگرش پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و نیز روش و منش آن حضرت این است که انسان همشیه با وضو باشد.
از جمله شواهد عملکرد حضرت بر مبنای عدالت، میتوان به جریان تقسیم غنایم جنگ حنین اشاره کرد،زیرا آن حضرت در تقسیم غنایم به دست آمده در این غزوه،به برخی از تازه مسلمانان سهم بیشتری را به منظور تألیف قلوب و تأمین مصالح،اختصاص داد و آنگاه که با اعتراض یکی از اصحاب روبهرو شد که گفت:«ای محمد!عدالت پیشه کن!»،آن حضرت در پاسخ فرمود:«و یحک فمن یعدل إن لم أعدل؟؛وای بر تو،اگر من عدالت نورزم،دیگر چه کسی به عدالت رفتار خواهد کرد؟»1 ممکن است این پرسش به ذهن آید که شرط عمل براساس عدالت،تقسیم بیتالمال به صورت مساوی است،چنان که سیره پیامبراکرم صلی الله علیه و آله نیز این چنین بود و امیرالمؤمنین علیه السلام در یکی از خطبههایش بدان اشاره فرمود،2و خود نیز در این زمینه به پیامبراکرم صلی الله علیه و آله تأسی میکرد."