چکیده:
این مقاله پس از معرفی اجمالی الوین پلانتینگا به توضیح معرفتشناسی اصلاح شده میپردازد و
موضوع توجیه باور دینی را در چارچوب نظریه باور دینی واقعا پایه بررسی میکند.
دیدگاه پلانتینگا در مورد بینیازی توجیه باور دینی از دلیل و برهان، در چارچوب برداشت
هنجاری و وظیفهگرایانه وی از توجیه، توضیح داده شده است. این مقاله به نظریه برونگرایانهتر جواز
(warrant)که در آثار متأخر وی مطرح است، نمیپردازد.
خلاصه ماشینی:
"(13) نکته دوم اینکه واژه belive به دو صورت استعمال میشود؛ یکی به معنای تصدیق به مفاد گزارهای، که دراین صورت، معمولا با پسوند that میآید، مانند جمله I belive that God existsو گاهی به معنای اطمینان و اعتماد به کسی، که در این صورت، معمولا با پسوند in به کار میرود، مانند جمله I belive in God. هرچند پلانتینگا میپذیرد که ایمان دینی چیزی بیش از تصدیق یک گزاره است و در واقع، اعتماد (belive in) و سپردن زندگی خود به خداست، به هرحال، چون اطمینان و اعتماد به چیزی بدون اذعان و تصدیق به وجود آن ممکن نیست، از این رو، هرگاه در معرفتشناسی اصلاح شده سخنی از ایمان میآید به معنای باور به وجود متعلق آن است.
(25) البته تفسیر غیرهنجاری از مفهوم توجیه و معقولیت هم قابل طرح است (26) که بعدها اساس نظریه جواز پلانتینگا شد، اما وی در نظریه باور واقعا پایه میکوشد تا نشان دهد مؤمنانی که بدون دلیل و برهان ایمان آوردهاند کاری نامعقول و ناموجه نکردهاند، زیرا هیچ تعهد و الزام معرفتشناسانه مبنی بر اینکه برای باور دینی حتما باید استدلال کرد، وجود ندارد.
پلانتینگا در کتاب مذکور نشان میدهد که توجیه و معقولیت باور به اذهان دیگر نمیتواند بر مبنای اثبات آنها باشد، زیرا براهین و دلایل اقامه شده (بهویژه دلیل استقرایی) برای اثبات وجود اذهان دیگر فاقد اعتبار منطقی است.
Woltrestorff, Nicholas, Can Belief in God be Rational, in Alvin Plantinga and Nicholas wolterstorfe (eds), Faith and Rationality, university of Notre Dame press, 1983, P.
Plantinga, Alvin, God and other Minds, Ithaca: cornell university press, 1967."