چکیده:
در همه نظریه های شناختی اعتقاد بر این است که سوگیری در فرآیند پردازش اطلاعات، نقش مهمی در ایجاد و تداوم اختلال های هیجانی بازی می کند. در این پژوهش سوگیری های حافظه آشکار و نهان برای اطلاعات دارای بار هیجانی، در افراد مبتلا به افسردگی مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان دانشگاه اراک بوده اند که با به کارگیری پرسشنامه افسردگی بک (1978) و پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر (1979) در دو گروه افراد مبتلا به افسردگی (20 نفر) و افراد عادی (20 نفر) جایگزین شدند. در این پژوهش از چهار نوع کلمه (مرتبط با افسردگی، مرتبط با تهدید اجتماعی، مثبت و خنثی) استفاده شد. برای ارزیابی حافظه آشکار و نهان به ترتیب، از آزمون یادآوری آزاد و تکلیف تکمیل ریشه کلمه استفاده گردید. نتایج به دست آمده گویای آن است که، افراد افسرده سوگیری هماهنگ با خلق را در آزمون یادآوری آزاد نشان داده اند، در حالی که مدرکی دال بر سوگیری هماهنگ با خلق حافظه نهان در افراد مبتلا به افسردگی به دست نیامده است. این یافته ها از دید مبانی نظری و هماهنگی یا بی هماهنگی با نتایج پژوهش های پیش مورد بحث قرار گرفته اند.
خلاصه ماشینی:
"(به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 1:میانگین نمرات حافظهی آشکار آزمودنیها برای کلمات دارای بار هیجانی همانگونه که در نمودار شماره 1 دیده میشود از دید یادآوری واژههای مربوط به افسردگی و واژههای مثبت میان دو گروه،تفاوت معناداری وجود دارد.
بنابراین براساس نتایج تحلیل واریانس با اندازههای تکراری در این پژوهش افراد افسرده و عادی از لحاظ تکمیل سرنخهای مربوط به واژههای دارای بار هیجانی،تفاوت معناداری با یکدیگر نداشتهاند و در افراد افسرده سوگیری حافظه به نفع اطلاعات هماهنگ با خلق در تکلیف حافظهی نهان دیده نشده است.
جدول 4:نتایج تحلیل واریانس با اندازههای تکراری (به تصویر صفحه مراجعه شود) میانگین نمرات حافظهی نهان افراد افسرده و عادی برای کلمات دارای بار هیجانی در تکلیف رمزگردانی خواندن بر روی نمودار شماره 2 نمایش داده شده است.
اسکات و همکاران(1002)در مقالهی خود بیان میکنند که ویلیامز،واتز،مک لئود و متیوز (8891،7991)الگوی نظری خود را باتوجهبه نتایج حاصل از یک دوره پژوهش در فاصلهی سالهای 8891 تا 7991 مورد بازنگری قرار دادهاند،با این وجود در نظریهی بازنگریشده نیز،بر این نکته تأکید کردهاند که پیشبینی آنها مبنی بر این که سوگیری حافظه در افسردگی مربوط به فرایند بسط اطلاعات است،نه مرحلهی یکپارچگی و بنابراین در آزمونهای حافظهی آشکار منعکس میشود، همچنان معتبرمیباشد.
4. طرح کلی پژوهش:از سوی دیگر همانگونه که پیشتر گفته شد در آزمونهای حافظهی نهان،حافظهی افراد به صورت غیر مستقیم ارزیابی میشود و در هیچیک از این آزمونها نباید به افراد گفته شود که هدف از این تکلیف،سنجش حافظهی آنهاست(بازین و همکاران،6991)،در صورتی که در پژوهشهای رویز-کابالرو و گانزالز(4991؛7991)در شرایط رمزگردانی معنایی آزمودنیها از این که حافظهی آنها ارزیابی شود،آگاهی داشتند؛که این امر ممکن است در عملکرد آزمودنیها تداخل کرده باشد و آنها باتوجهبه واژههای ارائه شده در مرحلهی فراگیری،آزمون حافظهی نهان را انجام داده باشند؛زیرا یکی از پیشفرضهای زیربنایی این آزمون نادیده گرفته شده است."