چکیده:
<P>در این مقاله با بکارگیری نظریه لیندر،اثر جهانی شدن بر همپیوندیهای تجاری منطقهای کشورهای اسلامی خاورمیانه و آفریقای شمالی اندازهگیری میشود.نظریه لیندر برخلاف نظریههای تجاری کلاسیکی(از قبیل هکشر-اوهلین)بر جانب تقاضا استوار است و عامل اصلی شکلگیری و گسترش تجارت را همسانی تقاضا میداند در نتیجه همگرایی و واگرایی مسیر درآمد سرانه،اصلیترین نقش را در افزایش یا کاهش تجارت ایفا مینماید.</P><P> یافتههای این مقاله گویای این است که رفتار تجاری کشورهای عضو جامعه آماری هم با کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی و هم با سایر کشورها در مقاطع پیش و پس از جهانی شدن با نظریه لیندر سازگاری دارد.</P><P> از آنجا که براساس مطالعات اسلاوتر،الهی و نهاوندیان،جهانی شدن مسیر درآمد سرانه منطقه را همگرا و مسیر درآمد سرانه جهانی را واگرا میسازد.میتوان انتظار داشت که در فرایند جهانی شدن زمینهء منطقهگرایی در جامعه آماری تحکیم میگردد.</P>
خلاصه ماشینی:
"متغیر وابستهء این مدل نیز،میزان حجم صادرات کشور به منطقهء موردنظر است،یعنی: XTij ، بنابراین الگوی تجربی (Panel Data) به تفکیک روابط تجاری کشور با مناطق موردنظر(جهان سوم و سایر جهان)به قرار زیر خواهد بود: (4)(به تصویر صفحه مراجعه شود) که برای سالهای پس از 1991 که کشورهای منطقه غالبا به اصلاحات اقتصادی مبادرت نمودهاند G-1 و برای سالهای قبل از آن G-0 در نظر گرفته شده است.
6-تحلیل نتایج آزمون با توجه به این که یکی از ضرایب متغیرهای دو بخشی (G) رگرسیون(4)اعتبار آماری لازم را نداشت،این متغیر از مدل حذف گردید و براساس نتایج جدول(5)،رفتار تجاری کشورها با جهان اسلام به صورت زیر تبیین میگردد: (9) (به تصویر صفحه مراجعه شود) (پانویس i در این معادله و معادلههای 01 و 11 نشاندهنده کشورهای اسلامی است) همان طور که مشاهده میشود،همهء ضرایب از اعتبار آماری بسیار بالایی برخوردارند.
برای استخراج معادلهء مربوط به رفتار تجاری منطقه (MENA) با جهان اسلام و مقطع پس از اصلاحات اقتصادی باید از رگرسیون(4)(به تصویر صفحه مراجعه شود)و (به تصویر صفحه مراجعه شود)را به دست آوریم،یعنی: (11)(به تصویر صفحه مراجعه شود) براساس ضرایب به دست آمده مشخص میشود که جهانی شدن از یک سو،تأثیر متغیر اندازهء اقتصادی را به شدت افزایش داده است،ولی از سوی یگر موجب کاهش تأثیر همسانی الگوی تقاضا بر روند تجاری شده است.
با توجه به متغیر دوبخشی G-Lin میتوان دو معادلهء زیر را برای دو مقطع پیش و پس از اعمال اصلاحات اقتصادی استخراج نمود: (31)(به تصویر صفحه مراجعه شود) (41)(به تصویر صفحه مراجعه شود) این دو معادله،به صورت آشکار نشان میدهند که نظریهء لیندر رفتار تجاری کشورهای منطقه (MENA) با سایر جهان را به خوبی توضیح میدهد."