چکیده:
ارزشیابی به عنوان وسیلهای معتبر برای قضاوت درباره کیفیت،اجرا،ارزش و یا اثربخشی برنامهریزیها مورد استفاده قرار میگیرند و موجبات انتخاب یا تصمیمگیریهای منطقی برای اصلاح و تغییر را در اختیار مجریان قرار میدهد. در این مقاله پس از ارائه تعاریف مختلفی از ارزشیابی آموزشی و اشاره به ارزش و اهمیت آن در برنامهریزیها،عوامل مهم در یک سیستم ارزشیابی مورد توجه قرار گرفتهاند.از جمله عوامل پایه و مؤثر در ارزشیابی از اهداف آموزشی، ویژگیهای دانشآموزان و ویژگیهای تعلیمدهنده میباشد،که مورد بحث قرار گرفته است.ضمنا عوامل دیگر مانند الگوهای تدریس،محتوای دروس،شیوههای تدریس و موضوعات درسی نیز مورد توجه بودهاند که کلیه این عوامل بهصورت یک نگاره ترسیم و ارائه گردیده است.
خلاصه ماشینی:
"1986) در این خصوص میتوان سؤالاتی بدین قرار مطرح نمود:آیا اهداف آموزشی معلم مناسب و بجا میباشند،یا به بیان دیگر آیا اهداف یادگیری شامل اهداف تعیین شده در برنامه درسی میباشند؟آیا اهداف درسی نیازهای مختلف دانشآموزان را در بر میگیرند؟موضوعات درسی چگونه باید طراحی و تدریس گردند؟آیا دروس به گونهای طراحی میشوند که نه تنها به دانشآموزان کمک نمایند تا به اهداف آموزشی برسند،بلکه بهصورت تجربهای کاملا مفید برای آنها نیز تلقی میشوند؟ارزشیابی از کار معلم به عنوان یک استراتژی مهم برای ارتقای کیفیت آموزشی و کنترل آن مورد توجه مدارس میباشد و تأکید بر این نوع ارزشیابی مهمترین قسمت ارزشیابی آموزشی را دربرمیگیرد.
این گروه عقیده دارند که چنین سوالاتی باید مطرح گردند:دانشآموزان تا چه اندازه برای رسیدن به اهداف آموزشی از قبل تعیینشده موفق بودهاند؟به غیر از اهداف تعیینشده،چه تأثیرات آموزشی دیگری در مورد آنها حاصل شده است؟باید متذکر گردید که ارزشیابی عملکرد دانشآموزان کار چندان آسانی نیست و نمیتوان آن را دقیقا به عملکرد معلم منسوب نمود؛زیرا که دانشآموزان دارای زمینه قبلی متفاوت،استعدادها،نگرشها و انگیزشهای متفاوت برای یادگیری میباشند.
در این خصوص میتوان سوالات زیر را مطرح نمود:آیا روشهای جمعآوری اطلاعات به گونهای تنظیم یافته یا ایجاد گردیدهاند که بتوان اطلاعات مستقل را از منابع متفاوت جمعآوری نمود؟آیا مکالمات،پرسشنامهها یا آزمونها همان چیزی را میسنجند که مورد توجه ارزشیابی است؟آیا سوالات یا آزمونها برای پاسخگویان کاملا مشخص و واضح هستند؟ 5-کیفیت اطلاعات کیفیت اطلاعات اصولا با مسائل روانسنجی ارتباط دارد و مربوط به اعتبار،پایایی، قابلیت تعمیم18 و سودمندی19 آنها میباشد."