چکیده:
دارندگان استعدادهای برتر در همهء جوامع مورد توجهاند.در ایران،در قوانین گوناگون استعداد فردی و رشد و شکوفایی استعداد شهروندان مورد نظر قانونگذار بوده است.برای نمونه،امکانات مناسبی برای فرستادن دانشجویان به خارج در نظر گرفته شده است.با تصویب قانونگذار،ایران از راه سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان،به عضویت سازمان جهانی مشاوره دربارهء کودکان تیزهوش و بااستعداد درآمده و در آموزش عالی،طرح شکوفاسازی استعدادهای درخشان تصویب و سپس شورای هدایت استعدادهای درخشان تشکیل شده است و آییننامههایی دربارهء دورهء دکتری پیوسته،تسهیلات آموزشی و پژوهشی ویژهء دانشجویان ممتاز،چگونگی پذیرش برگزیدگان جشنوارهها و مسابقات علمی در دورههای آموزش عالی و نیز دستور کار مربوط به تحصیل همزمان در دو رشتهء تحصیل به تصویب رسانده و به اجرا گذاشته است. سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران نیز هر سال جشنوارهء بین المللی خوارزمی را به منظور پشتیبانی و تقدیر از پژوهشگران و نوآوران،با کمک چند سازمان جهانی برگزار میکند. بدینسان،در کشور ما،با صرف هزینهای هنگفت،استعدادهای درخشان بیشتر در مقاطع آموزش عمومی و آموزش عالی شناسایی میشوند.این افراد،گرچه با مشکلات مالی گوناگون روبهرویند و از کمبودهای بسیار رنج میبرند،ولی از نظر مالی چنان که باید و شاید پشتیبانی نمیشوند؛و این،یکی از عوامل داخلی تقویت کنندهء فرآیند کوچ نخبگان علمی و کارشناسان است.همچنین،سنجش تسهیلاتی که برای قهرمانان ورزشی فراهم آمده و تسهیلاتی که برای نخبگان علمی در نظر گرفته شده است،نشان دهندهء تفاوت و تبعیضی آشکار و نامعقول است.در این زمینه،از مصوبات شورای هدایت استعدادهای درخشان چنین برمیآید که این شورا دچار درونگرایی و از برونگرایی دور است.
خلاصه ماشینی:
"بر پایهء آییننامهء اخیر،در اجرای مادهء 3 سیاستهای حمایت و هدایت استعدادهای درخشان مصوب چهارصد و نوزدهمین نشست شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر تهیهء نظام تربیتی و معنوی متناسب با نیاز73این استعددها و به منظور تسهیل ادامهء تحصیل داوطلبان برگزیده و خلاق در دورههای آموزش عالی،مقرر شده است که برگزیدگان در جشنوارههای بین المللی خوارزمی،جوان خوارزمی و رازی و نیز برگزیدگان در مسابقات معتبر علمی بین المللی(رتبههای یکم تا سوم)با ارائهء گواهی معتبر،از یکی از دو دراه زیر میتوانند در دورهء تحصیلی کارشناسی یا کارشناسی ارشد در رشتهء متناسب با طرح ابتکاری خود یا زمینهای که در آن برگزیده شدهاند، پذیرفته شوند: الف:شرکت در آزمون سراسری و به دست آوردن حد نصاب علمی برابر 58 درصد نمرهء گزینش آزاد در رشتهء مورد درواست؛ ب:گرفتن پذیرش از دانشگاه.
در اینجاست که ملاک استعداد داشتن مطرح میشود و اینکه چه کسانی استعداد دارن:آن که با توانمندی کنکورها را بی هر گونه امتیاز پشت سر میگذارد،یا آن که تنها به علت پیروزی در یک امتحان که چه بسا آسانتر از کنکور باشد راه ورود به دانشگاه برایش باز میشود؟راستی چرا هرگاه میخواهیم حاتمبخشی کنیم از حق دیگران مایه میگذاریم و برای نمونه،جایی را که برای پذیرفتهشدگان در کنکور در نظر گرفته شده است به هر بهانهای چون صله به دیگری یا دیگران پیشکش میکنیم؟ ناگفته نماند که سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران وابسته به وزارت علوم،تحقیقات و فنآوری هر سال جشنوارهء بین المللی خوارزمی را با هدف پشتیبانی و تقدیر از پژوهشگران،مبتکران و نوآوران و با کمک سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) ،برنامهء توسعهء سازمان ملل متحد (UNDP) ،سازمان علمی،آموزشی و فرهنگی سازمان ملل متحد (UNESCO) ،مرکز انتقال تکنولوژی آسیا و اقیانوسیه (APCTT) ،آکادمی علوم جهان سوم (TWAS) ،کمیتهء علوم و تکنولوژی برای توسعهء پایدار در کشورهای جنوب (COMSATS) ،کمیتهء دایم سازمان کنفرانس اسلامی برای همکاریهای علمی و تکنولوژیک @گاهی سیاستهای نادرست مانع از آن است که کسی که نخبه است شناخته شود؛ چون مدرکی که یک نخبه به دست میآورد از راههای دیگر به کسانی که از نظر استعداد به هیچرو با او قابل مقایسه نیستند،داده میشود."