خلاصه ماشینی:
" گفتوگوی چهارم، با نام اسطوره در گفتمان روانکاوی، با محمد صنعتی، روانپزشک و نویسندة کتابهای تحلیلهای روانشناختی در هنر و ادبیات و زمان و نامیرایی در سینمای تارکوفسکی انجام شده است.
در ابتدا، فرهاد پور به سخن بورکهارت که سه عامل دولت، فرهنگ و دین را تمدنساز میداند، اشاره میکند و برجسته شدن عامل فرهنگ را موجب شکوفایی فلسفه در یونان و اقتدار دولت را در ایران، موجب عدم تحول و رشد فرهنگ، هنر و فلسفه در ایران باستان میداند که از آن، با نام استبداد شرقی یاد میشود.
برداشت اسطورهشناسانی چون میرچا الیاده این است که ریشة جشنها در یک اندیشة اسطورهای است و اسطورهها بازتاب گذشتة بسیار دوری هستند که در دسترس ما نیست و جشن، تکرار آن گذشتة دور و زمان آغازین آفرینش است.
به نظر پژوهشگران و اسطورهشناسانی چون امیل بنونیت و ژرژ دومنریل، جشن مراسمی است که در آن، زمان تکرار شده است؛ زمانی که انسانها از حالت آشوب بیرون میآیند و وارد جهان هستی میشوند.
اسطوره نقش و کنشی آیینی و اجتماعی دارد و در آن، نکاتی مانند زمان نخستین یا پایان زمان و هستی مطرح میشود؛ ولی فرهنگ عامه کمتر به این مسائل میپردازد.
اسطوره، ایدئولوژی و روشنفکری، عنوان گفتوگوی دیگری است که با یدالله موقن، مترجم آثار ارنست کاسیرر، از قبیل اسطورة دولت، فلسفه، روشنگری و اندیشة اسطورهای انجام شده است.
کاسیرر در کتاب اسطورۀ دولت، نقش اسطوره را در اندیشة سیاسی بررسی میکند و پیامدهای وخیم آن را برای فرهنگ و اخلاق، مورد تأمل قرار میدهد."