چکیده:
بررسی معیارهای قضاوت ربط در فضای الکترونیکی
داورپناه محمدرضا,رمضانی درح عباس علی
پژوهش حاضر با استفاده از روش پیمایشی در پی شناسایی معیارهای ذهنی و عینی مورد استفاده دانشجویان برای قضاوت درباره ربط مدارک بازیابی شده توسط موتورهای کاوش می باشد. جامعه آماری شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی است که در سالهای 80 تا 82 در این دانشگاه ثبت نام نموده اند. حجم نمونه ای به بزرگی 335 نفر بر اساس جدول مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی تعیین گردید. داده های مورد نیاز از طریق دو نوع پرسشنامه جداگانه و مطالعه نوشتارهای مربوط به الگوریتم های رتبه بندی موتورهای کاوش گردآوری گردید. بر اساس یافته ها، دانشجویان علاوه بر داشتن معیارهای خاص هنگام ارزیابی ربط مدارک در شرایط ذهنی و واقعی اطلاع یابی، اولویت خاصی نیز برای هر یک از این عناصر و ویژگی های آن قایل هستند. بین دانشجویان حوزه های چهارگانه (بین گروهی و درون گروهی) در توجه به معیارهای ارزیابی ربط در شرایط ذهنی و عینی تفاوت معناداری مشاهده می گردد. عناصری چون عنوان، ، زبان و محتوی بیش از سایر عناصر مورد توجه دانشجویان قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
مسأله اساسی تحقیق جاری در راستای فهم این موضوع است که آیا اصولا کاربران موتورهای کاوش برای قضاوت ربط مدارک از معیارهایی سود میجویند یا خیر؟و اگر چنین معیارهایی وجود دارد این معیارها کدامند و درجه انطباق این معیارها با معیارهای مورد استفاده الگوریتمهای رتبهبندی موتورهای کاوش چگونه است؟ هدفهای پژوهش 1-شناسایی معیارهای ذهنی و عینی سنجش ربط که دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی(علوم انسانی علوم پایه مهندسی و کشاورزی)هنگام ارزیابی و قضاوت ربط مدارک بازیابی شده در محیط وب از آنها سود میجویند؛ 2-سنجش تفاوت معیارهای ربط در حوزههای چهار گانه؛ 3-بررسی تأثیر عوامل جمعیتی سن جنس و تجربه بر معیارهای مورد استفاده دانشجویان برای قضاوت ربط مدارک؛ 4-بررسی میزان همخوانی معیارهای ربط کاربران و الگوریتمهای رتبهبندی موتورهای کاوش؛ 5-شناسایی دلایل انتخاب و یا عدم انتخاب مدارک از دیدگاه دانشجویان حوزههای چهار گانه؛ 6-بررسی برداشتهای دانشجویان مورد مطالعه از معیارهای ربط(ویژگیهایی که کاربران برای هر یک از مقولههای ربط قائل هستند).
سؤالات پژوهش 1-معیارهای ذهنی و عینی سنجش ربط مدارک از دیدگاه دانشجویان هریک از حوزههای مورد بررسی چیست؟ 2-بین معیارهای سنجش ربط در حوزههای مختلف چه تفاوت معناداری وجود دارد؟ 3-متغیرهای جمعیتی،سن،جنس و تجربه کاربران چه تأثیری بر قضاوت آنها در تعیین ربط مدارک دارد؟ 4-میزان همخوانی معیارهای ربط دانشجویان با الگوریتمهای ربط موتورهای کاوش چگونه است؟ 5-چه دلایلی موجب انتخاب یا عدم انتخاب مدارکی از مجموعه مدارک بازیابی شده میشود؟ 6-برداشت کاربران از هریک از معیارهای ربط چیست؟ پیشینه پژوهش بررسی معیارهای ربط مورد استفاده کاربران در محیطهای نوین بازیابی اطلاعات و به ویژه در محیط وب اساسا موضوعی جدید است.
در مرحله عینی سنجش معیارهای ربط که براساس شرایط عملی اطلاعیابی دانشجویان،(در طی یک جلسه کاوش)مورد بررسی قرار گرفته است شش مقوله معیاری زیر به ترتیب توجه بیش از 05%کل دانشجویان را به خود جلب نموده است: 1-عنوان مدرک(شامل عنوان مجله،کتاب...