چکیده:
بررسی آگاهیهای بازرگانی در مطبوعات به ویژه در دورهها و مقاطع خاص میتواند بیانگر اوضاع و شرایط اقتصادی،سیاسی و فرهنگی جامعه،الگوی مصرف، وضعیت تولیدات داخلی و واردات،رونق یا رکود فعالیتهای تجاری،چگونگی روابط خارجی،ترکیب شرکای تجاری کشور و تحولات تکنولوژیک داخلی و جهانی و ورود کالاهای جدید به عرضهء زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم باشد. ارائهء تصویری روشن و گویا از این وضعیت،بررسی دقیق و گستردهای بر روی محتوا و شکل آگهیها و نوع کالاها و خدمات مورد تبلیغ را میطلبد. گزارش حاضر گرچه این دقت و گستردگی را به همراه ندارد ولی در آن اجمالا کوشیده است تا خطوط اصلی آگهیهای بازرگانی را در یک خطوط اصلی آگهیهای بازرگانی را در یک دورهء 8 ساله در یکی از بزرگترین و پرتیراژترین روزنامههای کشور(کیهان)ترسیم گردد. برای این منظور از هر کدام از سالهای 1327 تا 1334(هـ.ش)،یک دورهء یکماهه برحسب قرعه و به صورت غیر تکراری انتخاب شده است و با توجه به روش ابتدایی و 2Lفرسودهء آرشیو کیهان،که امکان استفاده از دورهها را محدود میسازد،روزنامههای مزبور مورد ارزیابی قرار گرفته و سعی شده است تا علیرغم وزن،ابعاد و فرسودگی روزنامههای جلد شده،از برخی از آگهیهای مندرج در آنها در حد امکان،کپی گرفته شود.
خلاصه ماشینی:
"تنوع کالاهای تبلیغ شده در این سالها بخصوص در سالهای اول نسبتا محدود بوده است و غالب آگهیها روی تعداد مشخصی از کالاها و خدمات دور میزند و میزان تکرار در اغلب آنها زیاد است به طوریکه گاه سالها آگهی مربوط به یک کالا در شمارههای مختلف روزنامه به چشم میخورد.
-آگهی پودرهای فاب و تاید،بخاری نفتی و اتوی نفتی تیلی انگلیسی؛ -یک آگهی جالب و مهم که در پایین صفحهء دوم روزنامهء مورخ 4331/6/11 در دو سطر سرتاسری و با حروف درشت داخل کادر با مضمون زیر آمده است: «اعلیحضرت همایون شاهنشاهی خمیر دندان طبی بلنداکس ساخت آلمان مصرف میفرمایند»؛ -آگهی اتومبیل فورد آمریکایی مدل 5591: «میدانید چرا مردم غیر از فورد اتومبیلی انتخاب نمیکنند،برای اینکه در 001 کیلومتر 41 لیتر بنزین مصرف میکند با 6 نفر مسافر و اثاثیهء آنها تا 061 کیلومتر سرعت،در جادههای سخت غیر آسفالته پیدا میکند،کمپانی فورد به کسی که بتواند شاسی فورد را بشکند یک دستگاه اتومبیل 55 هدیه میدهد»؛ -متن دیگری مربوط به آگهی پپسی کولا که با توجه به اینکه گفته میشد این کارخانه متعلق به یکی از افراد فرقه ضاله است،قابل توجه مینماید و این آگهی با تصویر چند اتومبیل در جاده و گروهی روستایی همراه است که در حال ریختن میخ در جاده هستند و«میخواستند کارخانهء پپسیکولا را آتش بزنند مردمی که مخالف اتومبیل بودند در راهها میخ سه پهلو میپاشیدند ولی فایده نکرد."