خلاصه ماشینی:
"کتاب طهران قدیم،حاوی عکسهای مرحوم سید محمود پاکزاد(80-1303)از تهران اوایل دههء 1320 تا 1350 این حیرت و حسرت را در آدمی که حتی چند سالی در این شهر کثیف دوست داشتنی زندگی کرده باشد برمیانگیزد که چه شد آن شهر کوچه باغها که از هر جایش نگاه میکردی،کوههای اطرافش پیدا بود و بیخود نیست در این سالها،فقط عیدها که شهر خلوت است و نسیمی به اقتضای فصل میوزد و کوههای شمال تهران(انگار که برای عید چند دسته شسته و برقشان انداخته باشند)به شکل خیرهکنندهای میدرخشند،به یاد طهران قدیم میافتم.
در عکسی از ساختمان مرکزی پست تهران در سال 1325،پیداست که خیابان مقابل آن سنگفرش است(ص 34)و در دو عکس از خیابان نادری(جمهوری،حدفاصل حافظ و فردوسی)در سال 1326(ص 62 و 67)هم سنگفرش خیابان دیده میشود اما د رعکسی از همین خیابان در سال 1330 (صفحه 89)نشانی از سنگفرش نیست.
در سال 1360 با شروع کسادی کارش،چند تا از عکسهای قدیمیاش از تهران را پشت ویترین میگذارد که مورد توجه قرار میگیرد و سفارشهای بسیار از افراد و نهادهای مختلف برای خرید آنها دریافت میکند و کارش فقط محدود به چاپ همین عکسهای قدیمی میشود.
با این نمونهها(که شاید تهرانیهای قدیمی و دقیق بتوانند نمونههای دیگری هم در کتاب پیدا کنند)چنین به نظر میرسد که مرحوم پاکزاد در زمان گرفتن عکسها به فکر ثبت تاریخ و مشخصات محلها نبوده و بعدها که عکسها مورد توجه جامعهشناسانه و تاریخنگارانه قرار گرفته،بر پایهء خاطرهها و نشانهها،تاریخ گرفته شدن عکسها را حدس زده که به احتمال بسیار،برخی تاریخهای ثبت شده در کتاب،دقیق نیست."